卜算子

不是愛風塵,
似被前緣誤。
花落花開自有時,
總賴東君主。

去也終須去,
住也如何住?
若得山花插滿頭,
莫問奴歸處。

 

Bốc toán tử

Bất thị ái phong trần,
Tự bị tiền duyên ngộ.
Hoa lạc hoa khai tự hữu thì,
Tổng lại đông quân chủ.


Khứ dã chung tu khứ,
Trú dã như hà trú?
Nhược đắc sơn hoa sáp mãn đầu,
Mạc vấn nô quy xứ!

 

Dịch nghĩa

Chẳng phải thích cuộc sống phong trần,
Tựa như bị lỗi lầm tiền kiếp.
Hoa rơi, hoa nở tự có thời,
Đều do chúa xuân làm chủ.

Bỏ đi, đã đành là nên bỏ đi,
Ở lại, biết ở lại như thế nào?
Giá mà được hái hoa núi cài đầy đầu,
(Thì) chẳng cần phải hỏi tôi về đâu!


Bài từ này được sáng tác trong một hoàn cảnh đặc biệt. Bấy giờ Nghiêm Nhị đang làm doanh kỹ ở Thai Châu, viên quan tri châu ở đó là Đường Dữ Chính ra lệnh cho nàng làm một bài từ vịnh hoa bạch đào. Nghiêm Nhị đâu dám chống lệnh. Nàng lập tức viết xong và ca một bài từ theo điệu Như mộng lệnh. Đường Dữ Chính rất tán thưởng, ban tặng cho nàng rất nhiều. Đến đêm thất tịch (7-7 âm lịch), Đường Dữ Chính mở tiệc trong phủ chiêu đãi bạn bè tân khách. Trong tiệc có một vị hào sĩ tên là Tạ Nguyên Khanh hâm mộ danh tiếng Nghiêm Nhị lập tức làm một bài từ theo điệu Thước kiều tiên, rất hợp với đêm hoan hội của Ngưu Lang - Chức Nữ, thể hiện rõ thông minh tài trí của nàng. Tạ Nguyên Khanh say mê nàng, liền giữ nàng ở nhà nửa năm, không tiếc tiền của tặng nàng. Nào ngờ sau đó nhà “đạo học” nổi tiếng của đời Tống là Chu Hy, làm quan khâm sai đến Thai Châu, muốn truy tìm tội lỗi của Đường Dữ Chính, chỉ trích họ Đường có quan hệ bất chính với doanh kỹ Nghiêm Nhị và bắt Nghiêm Nhị tống giam hai tháng. Nàng bị tra khảo chết đi sống lại nhưng không hề nói một điều gì tổn hại đến Đường Dữ Chính. Ít lâu sau, Chu Hy được đổi đi làm quan nơi khác, Nhạc Lâm kế nhiệm. Ông này thông cảm với cảnh ngộ của Nghiêm Nhị, nhân một buổi lễ, Nhạc Lâm ra lệnh cho Nghiêm Nhị làm một bài từ bày tỏ nỗi oan khuất của mình. Nghiêm Nhị ứng khẩu ca luôn bài từ Bốc toán tử này. Nhạc Lâm lập tức ra lệnh cho nàng hoàn lương.

Có thể khi viết Kim Vân Kiều truyện, Thanh Tâm tài nhân đã có căn cứ vào câu chuyện này để hư cấu nên việc xử vụ án Thúc Sinh - Thuý Kiều.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (3 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Thị Bích Hải

Chẳng phải muốn phong trần,
Tựa bị lầm tiền kiếp.
Hoa nở hoa rơi tự có thì,
Bởi chúa xuân sắp xếp.

Bỏ, đành là nên bỏ,
Ở, biết làm sao ở?
Giá được hái hoa dắt mái đầu,
Dẫu về đâu cũng bỏ!

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
21.50
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Thị Bích Hải

Phải đâu thích kiếp phong trần,
Tựa hồ túc trái tiền oan lỡ lầm.
Hoa rơi hoa nở âm thầm,
Toàn do một vị chúa xuân xếp bày.

Nên đi cho khỏi chốn này
Ở thì biết ở sao đây, hỡi trời?
Ước bông hoa núi hái cài,
Cần chi phải hỏi thân này về đâu?

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
33.67
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lê Văn Đình, Ngô Như Sâm

Phải đâu là gái yên hoa
Tu lầm kiếp trước mà ra phong trần
Hoa tàn nở cũng một lần
Nở tàn cũng bởi chúa xuân cả mà
Ở sao được hãy nên xa
Mong làm sơn nữ cài hoa đầy đầu
Chớ hỏi rằng muốn đi đâu
Tự do hai tiếng bấy lâu ước nguyền


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Khi bạn so găng với cuộc đời, cuộc đời luôn luôn thắng (Andrew Matthews)
33.67
Trả lời