Mùa thương nhớ

Gió thu đưa lá bao nhành biệt ly
(Tản Đà)

Heo hút quan hà lạnh cuối thu
Non xa mờ nhạt nhớ sông hồ,
Thơ trăm ý hướng mây Hoàng Hạc
Lòng mấy phương buồn gió Bích Ngô;
Rặng chuối quê nhà mưa lất phất
Con đò bến lạ sóng lô xô.
Mười năm Tề, Sở, ôi thân thế
Ai thấu tình ai giữa cố đô?

Cố đô năm tháng lạnh lùng trôi
Câu chuyện dâng thơ dĩ vãng rồi.
Cảnh cũ còn đây tình cũ nhỉ?
Gió thu về đấy lá thu ơi!
Mảnh trăng muôn dặm sao lành lạnh
Nét bút ba canh thấy rã rời,
Một lại kinh kỳ vương quốc hận
Giữa chiều hoang phế nhớ xa xôi!

Xa xôi ai có nhớ ai không:
Xứ Bắc chiều nay chắc lạnh lùng?
Canh vắng thép rung hồn Chiến Quốc
Đường khuya trăng dõi bóng anh hùng;
Bông lau biên ải bay phơ phất
Vó ngựa quan san bước trập trùng,
Hẳn cũng ngùi thương người bạn cũ
Viết thôi lại viết mảnh thư phong!

Mảnh thư phong lại gửi về đâu?
Mây nước hai phương, một mối sầu!
Úa ngập bên đường muôn xác lá
Đẫm tràn dưới gối mấy hàng châu;
Sông xa khói núi mờ thu ảnh
Rừng vắng hoa ngàn lạnh vó câu!
Đêm lắng khuya dần vào tịch mịch
Muôn trùng trời biển có cao sâu?

Trời chẳng cao, mà biển chẳng sâu!
Than ôi! Vạn vật có gì đâu?
Sông bồi bến lở đôi dòng nước
Gió táp mưa sa mấy nhịp cầu;
Hờ hững luân hồi qua kiếp sống
Ngẩn ngơ định mệnh suốt đêm thâu.
Xác trần thế trả cho trần thế
Còn mảnh tâm hồn nhớ đến nhau!

Có nhớ nhau chăng khách bốn phương
Mỗi khi dừng lại quán bên đường?
Vách giong đèn lặng đôi chiều gió
Đêm xuống chuông rền một nẻo sương!
Thôn vắng bâng khuâng hồn viễn xứ
Dặm về dằng dặc mộng tha hương.
Thơ đề thả lá theo dòng đấy
Ai sẽ vì ai sẻ đoạn trường?

Đoạn trường nào biết ngỏ cùng ai!
Thành cấm ba quân... gió lạc loài.
Kim trúc đường tơ sao bối rối
Tay ngà mặt ngọc lắm pha phôi;
Aó đan cánh nhạn chừng ngơ ngác
Tranh vẽ con thuyền đến nổi trôi
Buồn lắng xa xa hồi súng trận
Càng thương thân thế, lệ đầy vơi...

Đầy vơi ai chuốc chén quan hà
Giá ngắt thu chiều hạt móc sa!
Núi cách sông ngăn bao chí lớn
Mưa vùi gió dập một đời hoa;
Người đi biên ải trời đương sáng
Ta tới giang thôn bóng đã tà.
Dừng bước nơi đây ngày lại tháng
Gái thời ly loạn oán can qua.

Can qua trống thúc bốn chân thành
Quân lệnh ai nào xót tuổi xanh!
Rừng núi còn mong ngày hội kiến
Đất trời đâu tính chuyện tương tranh?
Xác phơi chiến địa: mây mờ thấp
Trăng dõi sa trường: cảnh vắng tanh!
Họ ngã bên nhau tình chủng tộc
Thu về lá rụng nẻo sông Gianh...

Sông Gianh! Sông Gianh! Ôi sông Gianh!
U uất đôi bờ khóc nổi nênh
Bến vắng... Đò ơi! Trời bát ngát
Quán chiều... Người hỡi! Sóng mông mênh.
Chèo đưa khôn rẽ đôi dòng nước
Trăng chếch buồn soi nửa cổng thành?
Say dốc ly bôi trong gió loạn
Bể hồ tê tái mộng ngày xanh!