Tuyết nguyệt nghi phú 雪月疑賦 • Bài phú tuyết hay là ánh trăng

Lẫn lộn một màu, ta chẳng nhận ra chừ, sớm tối hay đâu!
Ta muốn nhìn xem bầu không chừ, sao Hôm, sao Mai đã lặn rồi, từ lâu!
Trỏ rặng núi trước mặt mà trông lên chừ, cây cỏ thành gò, tròn vạnh mà trắng phau.
Há lẽ đêm dài chưa tắt chừ, sao phảng phất tiếng chim kêu?
Hay bình minh đã hửng chừ, sao không bóng người in trên cầu?
Ta nghi ngờ chẳng rõ tuyết hay trăng chừ, bèn gọi hỏi người đánh xe;
Nhưng tiếng nói lạ tai khó hiểu chừ, tay trỏ miệng mà líu lô.
Ta vừa đi, vừa tự hiểu lấy chừ, buổi hỗn mang ban đầu,
Ở dưới, ai tạc lên núi sông chừ, ở trên ai bày ra trăng sao?
Ở giữa, muôn vật đúc nên theo trạng gì chừ, nặn ra người theo hình nào?
Lại vì sao chia giữa, dưới, trên chừ, khiến họp lại thành từng loài khác nhau?
Cái lẽ đó thật mập mờ chừ, cái khí ấy hỗn độn sao!
Sao lợi danh cứ mãi đua ganh chừ, thân sơ nào biết đâu!
Sao đón đưa làm phiền phức nhau chừ, thật giả biết người nao?
Từ thuở thuyền, xe sinh ra chừ, mới phân biệt đó nơi Huân, đây giống Miêu;
Đã gươm đao giết hại lẫn nhau chừ, lại ngọc, lụa để hoà giao!
Để có con đường muôn dặm sứ Hoa chừ, dịch tiếng nói ba lần, nhoài vó câu!
Dấu chân người đến nơi đâu chừ, đều dẫm lên sương sớm, mà đạp lên bụi đào;
Vậy nghi trăng, ngờ tuyết mà chi chừ, sá kể gì ngày sáng với đêm thâu!
Chỉ mong thân này mãi được khang cường chừ, xe họ Cừ học ruổi mau.
Việc ứng đối may chẳng sai lầm chừ, muôn một đáp ơn sâu;
Rồi vịnh bài phú “Xóm hoa sen”, làm người dân lành quay về chừ, cày nội Sằn vui biết bao.

Lờ mờ một màu, tôi chưa hiểu chừ trời đã sáng hay đêm còn lâu!
Tôi muốn xem vòm trời chừ, thì sao Kim cùng sao Mai không thấy đâu.
Trỏ núi trước mà nghển trông chừ, cỏ cây như chiếc cồn quanh co mà trắng phau.
Há đêm dài chưa canh ba chừ, sao còn nghe tiếng chim văng vẳng gắt gao?
Hay là trời vừa sáng chừ, sao bóng người còn vắng ngắt chưa qua cầu?
Tôi có nghi ngờ là tuyết trắng hay trăng chừ, gọi mà hỏi chàng dư phu.
Thì hắn líu lo không rõ chừ, tay trỏ miệng mà nói những câu…
Vừa đi, lòng tôi tự nghĩ chừ, trời đất trước khi còn hỗn độn một bầu,
Ở dưới gì là sông núi chừ, ở trên gì là trăng sao du?
Ở giữa lấy dáng gì làm vật chừ, lấy hình gì làm người du?
Lại là sao có trên, dưới, giữa chừ, khiến cho các sự vật chia rẽ nhau.
Lí đó vẫn lơ mơ chừ, khó đó vẫn mịt mù;
Danh lợi gì cùng theo đuổi chừ, đâu là thân mà đâu là sơ âu?
Đưa đón gì cùng phiền luỵ chừ, đâu là chân mà đâu là nguỵ âu?
Từ khi có thuyền có xe giao thông chừ, kia mới là Huân mà đây là Miêu.
Đã có giáo mác cùng theo rõi chừ, rồi mà ngọc lụa tiếp theo sau.
Mới có con đường xa xa muôn dặm chừ, trải ba lần dịch tiếng mà rồi dong duổi vó câu.
Dấu chân người đã qua chừ, đạp sương tan mà giầy bụi sạch lầu.
Lại còn nghi ngờ gì trăng tuyết chừ, bàn cãi sáng rồi hay đêm còn sâu.
Thân này mong sao mạnh luôn chừ, học xe ông Cừ bon bon không chậm không mau.
Hoạ may việc giao hảo được tốt chừ, để đền đáp trời cao.
Phú bài trở về Liên xã chừ, mong như vị thiên dân ở bãi Hữu Sần tự do tiêu dao!