Dưỡng mã hành 養馬行 • Bài ca nuôi ngựa

養馬行
Dưỡng mã hành
Bài ca nuôi ngựa

賢王愛馬如愛人，
Hiền vương ái mã như ái nhân,
Hiền vương yêu ngựa như yêu người

人與馬並分王仁。
Nhân dữ mã tịnh phân vương nhân.
Người và ngựa đều được hưởng lòng nhân của vương

王樂養馬忘苦辛，
Vương lạc dưỡng mã vong khổ tân,
Vương vui vì nuôi ngựa nên quên vất vả

供給王馬王之民。
Cung cấp vương mã vương chi dân.
Cung cấp cho ngựa vương đều là dân của vương

馬日齕水草百斤，
Mã nhật hột thuỷ thảo bách cân,
Ngựa ngày dùng trăm cân cỏ nước

大麥小麥十斗勻。
Đại mạch tiểu mạch thập đẩu quân.
Đại mạch tiểu mạch đều là mười đấu

小豆大豆驛遞頻，
Tiểu đậu đại đậu dịch đệ tần,
Đại đậu tiểu đậu có trạm mang đến

馬夜齕豆仍數巡。
Mã dạ hột đậu nhưng sổ tuần.
Đêm ngựa vẫn ăn thêm mấy lần đậu

馬肥王喜王不嗔，
Mã phì vương hỷ vương bất sân,
Ngựa béo vương vui không gắt gỏng

馬瘠王怒王扑人。
Mã tích vương nộ vương phác nhân.
Ngựa gầy vương giận vương đánh người

東山教場地廣闊，
Đông sơn giáo trường địa quảng khoát,
Giáo trường ở phía đông núi rất rộng

築廄養馬凡千群。
Trúc cứu dưỡng mã phàm thiên quần.
Vương xây chuồng nuôi nghìn bầy ngựa

北城馬廄先鬼墳，
Bắc thành mã cứu tiên quỷ phần,
Chuồng ngựa phía bắc thành trước đây là nghĩa địa

馬廄養馬王官軍。
Mã cứu dưỡng mã vương quan quân.
Nay làm chuồng ngựa giao cho quan quân

城南馬廄近大海，
Thành nam mã cứu cận đại hải,
Chuồng ngựa phía nam thành gần biển

馬愛飲水海水清。
Mã ái ẩm thuỷ hải thuỷ thanh.
Nếu ngựa thích uống nước ở đây thì nước biển cũng thành ngọt

西關馬廄在城下，
Tây quan mã cứu tại thành hạ,
Chuồng ngựa phía tây cửa quan dưới chân thành

城下放馬馬散行。
thành hạ phóng mã mã tản hành.
Thả ngựa tản ra khắp nơi

城下空地多草生，
Thành hạ không địa đa thảo sinh,
Đất không dưới chân thành mọc nhiều cỏ

馬頭食草馬尾橫。
Mã đầu thực thảo mã vĩ hoành.
Mõm gặm cỏ đuôi ngựa vắt ngang

王諭『養馬要得馬性情，
Vương dụ: “Dưỡng mã yếu đắc mã tính tình,
Vương có dụ rằng: “Nuôi ngựa cần phải nắm được tính nết của ngựa

馬來自邊塞馬不輕。
Mã lai tự biên tái mã bất khinh.
Ngựa mua từ biên tái về giá không rẻ

人有齒馬，服以上刑。』
Nhân hữu xỉ mã, phục dĩ thượng hình.”
Gã nào mà tính đuổi ngựa của ta, ta phạt hình nặng”

白馬王絡以珠勒，
Bạch mã vương lạc dĩ châu lặc,
Ngựa trắng vương dàm đầu bằng châu ngọc

黑馬王絡以紫纓。
Hắc mã vương lạc dĩ tử anh.
Ngựa đen vương dàm bằng dây đỏ

紫騮馬以桃花名。
Tử lưu mã dĩ Đào Hoa danh.
Ngựa hồng đặt tên là Hoa Đào

斑馬綴玉繅，
Ban mã xuyết ngọc tao,
Ngựa đốm dắt ngọc tao

紅馬綴金鈴。
Hồng mã xuyết kim linh.
Ngựa tía đeo chuông vàng

王日數馬，點養馬丁。
Vương nhật sổ mã, điểm dưỡng mã đinh.
Vương hằng ngày đếm ngựa, đếm người chăn

一馬不見，王心不寧。
Nhất mã bất kiến, vương tâm bất ninh.
Thấy thiếu một con ngựa, vương không yên lòng

百姓乞為王馬王不應。
bách tính khất vi vương mã, vương bất ưng.
Trăm họ xin làm ngựa cho vương, vương không ưng.