Anh tài Lạc

Anh tài Lạc, công nhân ở mỏ Cẩm Phả, đoàn viên công đoàn, tổ trưởng một tổ phá hoại hồi đầu kháng chiến ở mỏ, bị địch bắt và bị bắn tại thị xã Cẩm Phả ba giờ sau khi chúng bắt anh.

Tôi là tài Lạc. Tôi đã chết rồi
Tôi chết ngày tháng Chạp, chiều hai mươi
Ngực thủng năm lần xuyên đạn,
Gió rét lùa vào lỗ bắn,
Nó bắn tôi ngày hôm ấy phát lương,
Phát gạo vay cho tất cả công trường,
Trước nhà máy, hòng phát luôn khủng khiếp.
Nhưng tôi thấy anh em tôi trùng trùng điệp điệp
Như tầng than, tầng thép lặng nhìn tôi.
Tôi thấy những gan bầm, ruột tím, máu sôi
Đang lay động cuộc mít tinh to lớn.
Tôi còn nhớ nhiều chị nhiều anh nghẹn ngào đau đớn
Cắn chặt môi không cho nước mắt trào
Có đồng chí nhìn tôi không chớp để chào,
Tôi chào lại bằng nhíu mày ngó thẳng.
Đồng chí thương tôi, lệ tràn cay đắng
Tôi đang chờ, vợ tôi tới, rẽ vào,
Lướt đến tôi như một trận gió ào,
Hai tay dắt hai con tôi thơ dại,
Đứa bé lên năm, đứa thì lên bảy
Vợ tôi bám chặt tôi như vỏ bám vào cây
Bụng có thai như trái chín nặng đầy,
Hai thằng nhỏ khóc oang như xé thịt.
Thường ở nhà tôi chơi trò giả chết
Mắt nhắm nghiền, nín thở, thì con tôi
Khóc oà lên kêu “bố chết thật rồi!”.
Tôi mở mắt xoa đầu con, mơn trớn:
“Bố còn sống để nuôi con khôn lớn”.
Tôi biết nói gì với hai con tôi,
Tôi xoa đầu con, không nói được nửa lời...
Hai thằng bé ôm chân tôi, ngửa mặt
Nhìn thẳng lên. Tôi ứa trào nước mắt...
Vợ tôi ôm tôi nức nở như mưa,
Giằng lấy tôi với bọn lính, đầu đưa
Che ngực tôi như cái khiên đánh trận.
Nó gạt phăng ra, năm thằng chĩa bắn.
“Chào anh em!” Tôi chưa nói hết câu,
Tay nắm giơ lên chưa tới ngang đầu
Ngực đã thủng đạn rồi, tôi ngã xuống.
Nó kéo xệch tôi đi, vứt bờ ruộng
Rồi giao tù vùi lấp cho xong.
Tù là ai? Những công nhân hoạt động bị lùng,
Bị tra tấn từ hôm qua trong bốt,
Đào huyệt sâu cho tôi khỏi lạnh bùn,
Đắp mặt cho tôi với chiếc khăn vuông
Mà tất tả vợ tôi mang tới.
Ủ ngực cho tôi có anh đã cởi
Chiếc áo bông đang che rét thân anh.
Tôi chết rồi. Tức một nỗi việc chưa thành
Đã bị lộ. Chào anh em ở lại...

Mười hai năm rồi tự buổi chiều hôm ấy
Anh tài Lạc ơi! Tôi đã đến thăm.
Cẩm Phả giải phóng rồi, đã được ba năm.
Mỏ đã về ta, ngời ngời điện sáng,
Goòng chạy vang tầng, xe lăn sang sảng,
Than ngày đêm liên tiếp chảy thành dòng
Như thác mùa hè dồn xuống Cửa Ông
Và các máy năm xưa anh phá
Ta cũng chữa lại rồi. Tất cả
Đang say sưa sản xuất, đua sức đua tài
Xây dựng mỏ ta thành một pháo đài
Chủ nghĩa xã hội, anh tài Lạc ạ!

Tôi hỏi thăm anh. Các bác già Cẩm Phả
Nhắc đến anh là nước mắt ngấn quanh
Tôi đã đến tìm thăm vợ con anh.
Cháu đầu đã hai mươi rồi đó,
Và chính thức đã trở thành người thợ mỏ.
Cháu sau, mồ côi bố tự trong thai,
Tuổi theo ngày bố chết, đã mười hai,
Đang đi học trường phổ thông thị xã...
Anh tài Lạc ơi! Tưng bừng Cẩm Phả
Rào rạt trong lòng Tổ quốc thân yêu.
Chiều hôm nay tôi nhớ lại một chiều
Ngực thủng lùa veo lạnh lùng ngọn gió,
Anh ngã xuống, giơ tay chào xứ sở...