Đề thi hậu 題詩後 • Đề sau tập thơ

Ba năm quặn thắt được hai câu,
Thơ lệ vừa ngâm ngấn lệ trào.
Tri kỷ nếu như không thấu hiểu,
Về nằm núi cũ ngắm thu đau !!

Ba năm được hai câu
Ngâm xong đôi dòng lệ
Đâu bạn thơ tri kỷ
Thu về nằm non xưa

Ba năm làm hai vế,
Ngâm đọc lệ tuôn rơi.
Bạn hữu mà không thưởng,
Về nằm núi cũ chơi!

Ba năm chỉ được hai câu
Một ngâm thấm thía lệ châu hai dòng
Tri âm nếu chẳng hiểu lòng
Núi thu chốn cũ ẩn không mình về.

Ba năm làm hai vế
Ngâm xong lệ tuôn dầm
Tri âm như chẳng biết
Non cũ thôi về nằm!

Ba năm được hai câu đắc ý
Ngâm nga lên mắt lệ chứa chan
Tri âm chẳng hiểu tâm can
Đành về núi cũ thu tàn nằm trơ

Ba năm làm được mới hai câu,
Một tiếng ngâm lên, rơi lệ sầu.
Tri kỷ nếu không cùng chí hưởng,
Thu sang núi cũ ta nằm lâu.

歸臥故山秋
Quy ngoạ cố sơn thu
Trong các bản dịch nghĩa. dịch thơ trên đây, thu 秋 đều được hiểu là mùa thu. Và câu thơ được hiểu là Mùa thu về núi cũ nằm.
Nếu Giả Đảo viết bài thơ này vào mùa thu thì chữ thu bị thừa. Một người ưa thôi xao như ông chả lẽ lại dùng chữ thừa? Nếu ông làm bài thơ vào mùa đông, mùa xuân hay thậm chí là mùa hạ thì tôi thật không hiểu sao ông đang buồn vì không có tri âm như thế, không bỏ về núi ngay mà phải chờ đến thu?
Thu 秋 ngoài nghĩa là mua thứ ba tong năm, còn có nghĩa là buồn.
Zdic cho nghĩa:
秋 qiū 〈形〉(1) 悲愁 [sad]
秋之为言愁也。——《礼记·乡饮酒义》Thu chi vi ngôn sầu dã: Thu là nói buồn vậy (Lễ Kí).
Vì vậy câu 4, theo tôi, có lẽ nên hiểu là: Buồn về núi cũ nằm.
Tạm dịch cả bài:
Hai câu mất ba năm,
Đọc lên nước mắt tràn.
Bạn như không thấy thích,
Buồn núi cũ về nằm.