15.00
3 bài trả lời: 3 bản dịch

Một số bài cùng tác giả

Đăng bởi phonglan vào 07/10/2006 11:59

Inferno: Canto XIX

O Simon mago, o miseri seguaci
che le cose di Dio, che di bontate
deon essere spose, e voi rapaci

per oro e per argento avolterate,
or convien che per voi suoni la tromba,
peṛ che ne la terza bolgia state.

Già eravamo, a la seguente tomba,
montati de lo scoglio in quella parte
ch'a punto sovra mezzo 'l fosso piomba.

O somma sapienza, quanta è l'arte
che mostri in cielo, in terra e nel mal mondo,
e quanto giusto tua virtù comparte!

Io vidi per le coste e per lo fondo
piena la pietra livida di fóri,
d'un largo tutti e ciascun era tondo.

Non mi parean men ampi né maggiori
che que' che son nel mio bel San Giovanni,
fatti per loco d'i battezzatori;

l'un de li quali, ancor non è molt'anni,
rupp'io per un che dentro v'annegava:
e questo sia suggel ch'ogn'omo sganni.

Fuor de la bocca a ciascun soperchiava
d'un peccator li piedi e de le gambe
infino al grosso, e l'altro dentro stava.

Le piante erano a tutti accese intrambe;
per che ś forte guizzavan le giunte,
che spezzate averien ritorte e strambe.

Qual suole il fiammeggiar de le cose unte
muoversi pur su per la strema buccia,
tal era ĺ dai calcagni a le punte.

«Chi è colui, maestro, che si cruccia
guizzando più che li altri suoi consorti»,
diss'io, «e cui più roggia fiamma succia?».

Ed elli a me: «Se tu vuo' ch'i' ti porti
là giù per quella ripa che più giace,
da lui saprai di sé e de' suoi torti».

E io: «Tanto m'è bel, quanto a te piace:
tu se' segnore, e sai ch'i' non mi parto
dal tuo volere, e sai quel che si tace».

Allor venimmo in su l'argine quarto:
volgemmo e discendemmo a mano stanca
là giù nel fondo foracchiato e arto.

Lo buon maestro ancor de la sua anca
non mi dipuose, ś mi giunse al rotto
di quel che si piangeva con la zanca.

«O qual che se' che 'l di sù tien di sotto,
anima trista come pal commessa»,
comincia' io a dir, «se puoi, fa motto».

Io stava come 'l frate che confessa
lo perfido assessin, che, poi ch'è fitto,
richiama lui, per che la morte cessa.

Ed el griḍ: «Se' tu già cost́ ritto,
se' tu già cost́ ritto, Bonifazio?
Di parecchi anni mi ment́ lo scritto.

Se' tu ś tosto di quell'aver sazio
per lo qual non temesti ṭrre a 'nganno
la bella donna, e poi di farne strazio?».

Tal mi fec'io, quai son color che stanno,
per non intender cị ch'è lor risposto,
quasi scornati, e risponder non sanno.

Allor Virgilio disse: «Dilli tosto:
"Non son colui, non son colui che credi"»;
e io rispuosi come a me fu imposto.

Per che lo spirto tutti storse i piedi;
poi, sospirando e con voce di pianto,
mi disse: «Dunque che a me richiedi?

Se di saper ch'i' sia ti cal cotanto,
che tu abbi peṛ la ripa corsa,
sappi ch'i' fui vestito del gran manto;

e veramente fui figliuol de l'orsa,
cupido ś per avanzar li orsatti,
che sù l'avere e qui me misi in borsa.

Di sotto al capo mio son li altri tratti
che precedetter me simoneggiando,
per le fessure de la pietra piatti.

Là giù cascheṛ io altreś quando
verrà colui ch'i' credea che tu fossi
allor ch'i' feci 'l sùbito dimando.

Ma più è 'l tempo già che i piè mi cossi
e ch'i' son stato coś sottosopra,
ch'el non starà piantato coi piè rossi:

ché dopo lui verrà di più laida opra
di ver' ponente, un pastor sanza legge,
tal che convien che lui e me ricuopra.

Novo Iasón sarà, di cui si legge
ne' Maccabei; e come a quel fu molle
suo re, coś fia lui chi Francia regge».

Io non so s'i' mi fui qui troppo folle,
ch'i' pur rispuosi lui a questo metro:
«Deh, or mi d́ : quanto tesoro volle

Nostro Segnore in prima da san Pietro
ch'ei ponesse le chiavi in sua baĺa?
Certo non chiese se non "Viemmi retro".

Né Pier né li altri tolsero a Matia
oro od argento, quando fu sortito
al loco che perdé l'anima ria.

Peṛ ti sta, ché tu se' ben punito;
e guarda ben la mal tolta moneta
ch'esser ti fece contra Carlo ardito.

E se non fosse ch'ancor lo mi vieta
la reverenza delle somme chiavi
che tu tenesti ne la vita lieta,

io userei parole ancor più gravi;
ché la vostra avarizia il mondo attrista,
calcando i buoni e sollevando i pravi.

Di voi pastor s'accorse il Vangelista,
quando colei che siede sopra l'acque
puttaneggiar coi regi a lui fu vista;

quella che con le sette teste nacque,
e da le diece corna ebbe argomento,
fin che virtute al suo marito piacque.

Fatto v'avete Dio d'oro e d'argento;
e che altro è da voi a l'idolatre,
se non ch'elli uno, e voi ne orate cento?

Ahi, Costantin, di quanto mal fu matre,
non la tua conversion, ma quella dote
che da te prese il primo ricco patre!».

E mentr'io li cantava cotai note,
o ira o coscienza che 'l mordesse,
forte spingava con ambo le piote.

I' credo ben ch'al mio duca piacesse,
con ś contenta labbia sempre attese
lo suon de le parole vere espresse.

Peṛ con ambo le braccia mi prese;
e poi che tutto su mi s'ebbe al petto,
rimonṭ per la via onde discese.

Né si stanc̣ d'avermi a sé distretto,
ś men porṭ sovra 'l colmo de l'arco
che dal quarto al quinto argine è tragetto.

Quivi soavemente spuose il carco,
soave per lo scoglio sconcio ed erto
che sarebbe a le capre duro varco.

Indi un altro vallon mi fu scoperto.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (3 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Văn Hoàn

Tầng Địa ngục thứ VIII. Ngục thứ ba: Nơi Giáo hoàng Nicola III và bọn buôn thần bán thánh bị hành tội.

Hỡi thầy pháp Ximon, hỡi lũ môn đồ khốn nạn,
Sự nghiệp của Chúa chỉ vì thánh thiện,
Còn lũ chúng bay, một lũ gian manh.

Chỉ biết tham vàng khát bạc,
Và giờ đây tiếng kèn đã vang lên,
Ngục thứ ba là của chúng bay!

Chúng tôi đã đến ngôi mộ tiếp theo,
Đứng trên mỏm đá phía bên này,
Nhô ra đến giữa miệng hố.

ÔI, đấng Thượng trí tối cao, tài năng siêu việt,
Ở trên trời, nơi dương gian và chốn Âm phủ,
Hiệu lực của Người vẫn công bình thực hiện.

Tôi thấy trên bờ vách và trên mặt hố,
Mặt đá xám xanh bị đục nhiều lỗ,
Rộng như nhau, tất cả đều hình tròn.

Hình như không lớn mà cũng không nhỏ hơn,
Những hố trong nhà thờ thánh Giovanni đẹp đẽ của tôi,
Nơi người ta đến nhận lễ rửa tội.

Cách đây không lâu, tôi đã phá một lỗ,
Để kéo ra một người chết đuối,
Mong những lời sau đây sẽ khiến mọi người tỉnh ngộ.

Từ miệng mỗi hố tròn thòi ra,
Đôi bàn chân của người bị xử tội,
Còn bắp chân và thể xác thì ở bên trong.

Các bàn chân lửa đang bùng cháy,
Các khớp xương giãy giụa điên cuồng.
Tưởng như gân cốt, thừng chảo nào cũng sẽ đứt tung.

Như ngọn lửa trên một vật tẩm dầu,
Cháy loang dần khắp bề mặt,
Lửa từ gót lan đến các ngón chân.

- “Thưa thầy, kẻ này là ai,
Mà co quắp, giãy giụa dữ hơn đồng bọn,
Và lửa thiêu cũng gay gắt hơn nhiều!”

Thầy đáp: - “Nếu con muốn, ta sẽ dẫn con xuống đó,
Theo một bờ dốc thoai thoải.
Con sẽ rõ tên tuổi và tội trạng của nó!”

Tôi đáp: - “Mọi điều thầy muốn thì con cũng thích,
Thầy là Tôn sư, thầy rõ con đâu dám trái lệnh,
Thầy thông tỏ cả những điều con chưa nói.”

Chúng tôi vượt đường đê thứ tư,
Rẽ và đi xuống mé trái,
Đáy hỗ hẹp, có đào nhiều lỗ.

Vị thầy tốt bụng không rời tôi nữa,
Luôn bên tôi và dắt tôi đến,
Nơi hồn đang khóc than với đôi chân bị đốt.

- “Hỡi âm hồn đau khổ hãy cho tôi hay,
Hồn là ai mà chân chổng ngược lên trời,
Đầu cắm xuống đất như là cái cọc!”

Tôi đứng đó như đức cha nghe xưng tội,
Của tên sát nhân nguy hiểm bị ném vào ngục tối,
Cố hỏi hắn để chậm giờ hành quyết.

Hắn quát lớn: - “Mày đã tới rồi sao,
Mày đã tới rồi sao, hỡi Bonifasio?
Nhiều năm qua Sấm ký đã lừa tao!

Sao mày đã chán bạc vàng sớm thế?
Vì vàng, mày chẳng sợ trở thành phản bội,
Chống lại nhà thờ, xúc phạm thánh thần”.

Tôi giống như một người đãng trí.
Chẳng hiểu gì những điều hắn nói,
Cũng chẳng biết trả lời ra sao!

Virgilio liền bảo: - “Trả lời nó nhanh lên,
Tôi không phải... không phải là người anh lầm tưởng”.
Và tôi đã trả lời như thầy chỉ bảo.

Bấy giờ hồn càng vặn chân dữ dội hơn,
Rồi vừa thở dài, vừa não nuột nói:
- “Vậy anh hỏi gì ta?

Nếu ngươi muốn biết ta là ai?
Vì mục đích đó ngươi đã xuống tận đây!
Thì ngươi nên biết xưa kia ta từng khoác áo Giáo hoàng.

Ta đúng là dòng dõi họ Gấu,
Quá tham làm tiền của cho lũ gấu con,
Trên kia ta nhét vàng đầy túi, thì ở đây ta nhét túi cả thân ta!

Dưới đầu ta còn bao đứa khác,
Đi trước ta trong nghề buôn thần bán thánh,
Nay hồn chúng được nhét trong từng kẽ đá.

Rồi cả ta cũng sẽ rơi xuống đó,
Khi kẻ mà ta lầm với ngươi sẽ đến,
Câu hỏi ta đã đưa ra với ngươi, quá sớm!

Đã lâu lắm rồi, đôi chân ta bị đốt,
Cũng lâu lắm rồi ta bị chôn ngược thế này,
Tên sắp đến sẽ không phải chôn với đôi chân đỏ rực.

Bởi vì sau hắn, từ phương tây sẽ đến,
Một kẻ chăn chiên còn vô đạo, lạc loài hơn,
Tội của hắn bằng cả hai chúng ta gộp lại!

Nó sẽ là tên Ixaon mới,
Nó nói gì, vua của nó cũng nghe theo,
Đó là kẻ sẽ trị vì nước Pháp”.

Tôi không rõ có quá sỗ sàng chăng,
Khi đáp lại hắn với lời lẽ sau đây:
- “Này, hãy cho ta biết số châu báu là bao nhiêu?

Đức chúa Trời đã đòi hỏi thánh Pietro,
Trước khi trao chiếc khóa quyền lực?
Người không đòi hỏi gì, tất nhiên, mà chỉ nói ”Đi theo ta”

Thánh Pie và các người khác cũng không nhận gì ở Matia,
Vàng hay bạc khi người này được chỉ định,
Vào địa vị mà tên phản bội đã để mất!

Hãy ở yên đấy, ngươi đã bị trừng phạt đích đáng,
Hãy giữ cho chặt những đồng tiền không đáng giữ,
Từng khiến ngươi liều lĩnh chống lại Carlo!

Nếu không có điều ngăn cản ta,
Do sùng kính những chìa khóa thần thánh,
Mà người từng giữ trong một quãng đời sung sướng.

Thì ta còn dũng những lời lẽ nặng nề hơn,
Sự keo kiệt của ngươi đã làm buồn đau thế giới,
Đã áp bức người lành, kích động kẻ ác.

Chính vì những kẻ chăn chiên các ngươi mà người thảo Thánh Kinh hướng tới,
Khi thấy người đàn bà đó ngự trị trên cao,
Và hủ hóa tất cả đám vua chúa!

Nó sinh ra có bảy cái đầu,
Và mười cái sừng phát ra sức mạnh,
Chừng nào chồng nó còn ham đức hạnh.

Các ngươi đã tạo ra Thượng đế vàng bạc,
Có gì khác giữa các ngươi với một tên sùng bái tượng thánh?
Nếu không phải nó chỉ có một, còn các ngươi có hàng trăm!

Hỡi Costantanh, đâu là mẹ đẻ của bao tội lỗi?
Không phải chuyện ngươi cải đạo, mà là chuyện đút lót,
Người ta nhận từ ngươi, tên Giáo hoàng giàu có đầu tiên!”

Trong lúc tôi ca bài này,
Không hiểu vì tức giận hoặc vì lương tâm cắn rứt,
Đôi chân hắn giẫy lên mãnh liệt!

Tôi tin rằng: tất cả đã làm thầy hướng đạo thích thú,
Người lắng nghe với vẻ hài lòng,
Tôi đã nói những lời sự thật.

Vậy  là người bế tôi với cả hai tay,
Tất cả thân tôi áp vào ngực người,
Người lại đi lên con đường đã xuống.

Và không biết mệt, ôm tôi thật chặt,
Người đưa tôi lên tận đỉnh vòng cung,
Nối đê thứ tư với đê thứ năm.

Tại đó người nhẹ nhàng đặt xuống gánh nặng,
Trên mỏm đá gồ ghề dốc đứng,
Khó vượt qua ngay cả với dê rừng,
Từ đó, trước mắt tôi, mở ra một thung lũng khác.

15.00
Chia sẻ trên FacebookTrả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của James Finn Cotter (bản tiếng Anh)

O Simon Magus! O miserable lot
         Who take the things of God that ought to be
         Wedded to goodness and in your greediness
 
         Adulterate them into gold and silver!
5         Now the trumpet blast must sound for you
         Since you are stashed here into the third pocket.
 
         We had arrived at the next graveyard
         By climbing to that section of the ridgetop
         Which juts right over the middle of the ditch.
 
10       O highest Wisdom, how great is the art
         You show in heaven, earth, and this bad world!
         And how just is the power of your judgment!
 
         I saw along the sides and on the bottom
         The livid rockface all pocked full of holes,
15       Each one alike in size and rounded shape.
 
         No smaller or no larger they seemed to me
         Than are those booths for the baptismal fonts
         Built in my beautiful San Giovanni —
 
         And one of those, not many years ago,
20       I broke up to save someone drowning in it:
         And let my word here disabuse men’s minds —
 
         Up from the mouth of each hole there stuck out
         A sinner’s feet and legs up to the calf,
         The rest of him remained stuffed down inside.
 
25       The soles of both feet blazed all on fire;
         The leg-joints wriggled uncontrollably:
         They would have snapped any rope or tether.
 
         Just as a flame on anything that’s oily
         Spreads only on the object’s outer surface,
30       So did this fire move from heel to toe.
 
         "Who is that sinner, master, who suffers so,
         Writhing more than any of his comrades,"
         I asked, "the one the redder flame licks dry?"
 
         And he: "If you want to be lifted down
35       Onto that sloping lower bank, then from him
         You’ll learn about himself and his wrongdoings."
 
         And I: "My pleasure is what pleases you.
         You are my lord, and you know I won’t swerve
         From your will: You know what is left unspoken."
 
40       Coming to the fourth causeway, we then turned
         And, bearing to the left, still descended
         Down to the strait and perforated bottom.
 
         And my kind master did not put me down
         From his side till he’d brought me to the hole
45       Of the sinner who shed tears with his shanks.
 
         "O whatever you are, sorrowful soul,
         Planted like a stake with your top downward,"
         I started out, "say something, if you can."
 
         I stood there like a friar hearing confession
50       From a foul assassin who, once fixed in place,
         To delay execution calls him back again.
 
         And he cried, "Are you already standing there,
         Are you already standing there, Boniface?
         By several years the record lied to me!
 
55       "Are you so quickly glutted with the wealth
         Which did not make you fear to take by guile
         The lovely lady and then lay her waste?"
 
         I acted like a person who’s left standing —
         Not comprehending what’s been said to him —
60       Half-mocked and at a loss to make an answer.
 
         Then Virgil spoke up, "Tell him right away,
         ‘I am not he, I’m not the one you think!’ "
         And I replied as I had been instructed.
 
         At this the spirit twisted both feet wildly;
65       Then, sighing deeply, with a voice in tears,
         He asked, "What, then, do you demand of me?
 
         "If to know who I am has so compelled you
         That you continued down this bank, then know
         Once I was vested in the papal mantle,
 
70       "And truly I was a son of the she-bear,
         So avid to advance my cubs that up there
         I pocketed the money and here, myself.
 
         "Under my head have been dragged the others
         Who went, by way of simony, before me,
75       Squashed flat in the fissures of the stone.
 
         "I shall plunge down there, in my turn, when
         The one I took you for — while thrusting at you
         That question so abruptly — will arrive here.
 
         "But a longer time now have I baked my feet
80       And stood like this upside-down than he
         Will stay planted with his red-hot feet up!
 
         "For after him will come one fouler in deeds,
         A lawless shepherd from the westward land,
         One fit to cover up both him and me.
 
85       "He’ll be a new Jason, like him we read of
         In Maccabees; just as Jason’s king was kind,
         So shall the king of France be kind to him."
 
         I do not know if now I grew too brash,
         But I replied to him in the same measure,
90       "Well, then, tell me: how costly was the treasure
 
         "That our Lord demanded of Saint Peter
         Before he gave the keys into his keeping?
         Surely he said only ‘Follow me.’
 
         "Nor did Peter or the rest take gold
95       Or silver from Matthias when they chose him
         By lot to take the place the traitor lost.
 
         "Stay put, therefore, since you are justly punished,
         And guard with care the ill-acquired money
         That made you so high-handed against Charles.
 
100     "And were it not that I as yet feel bound
         By my deep reverence for the mighty keys
         Which you once held in the lighthearted life,
 
         "I would here utter words still far more bitter,
         Because your avarice afflicts the world,
105     Trampling good men and vaulting evildoers.
 
         "You are the shepherds the evangelist meant
         When he saw ‘she who sits upon the waters’
         Fornicating with the kings of earth.
 
         "She is the one born with the seven heads
110     Who from her ten horns begot all her strength
         So long as virtue was her bridegroom’s pleasure.
 
         "A god of gold and silver you have fashioned!
         How do you differ from idolators
         Except they worship one god — you a hundred?
 
115     "Ah, Constantine, how much foul harm was fostered,
         Not by your conversion but by the dowry
         Which the first wealthy father took from you?"
 
         And while I chanted him these notes — whether
         Bitten by his anger or his conscience —
120     He gave a vicious kick with his two feet.
 
         I honestly believe my guide was pleased,
         So contented was his look while he kept listening
         To the sound of these true-spoken words.
 
         At that he took me within both his arms
125      And, when he held me wholly to his breast,
         Climbed up the path that he had once come down.
 
         Nor did he weary of clasping me to himself,
         But carried me to the crest of the arch
         That crosses from the fourth to the fifth causeway.
 
130     Here he gently set down his heavy load,
         Gently because of the steep and craggy ridge
         Which even goats would have found hard to pass.
 
         From there another valley opened before me.

15.00
Chia sẻ trên FacebookTrả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Hồ Thượng Tuy

KHÚC XIX

Tầng Địa ngục thứ tám, ngục thứ ba – Bọn buôn thần bán thánh

Hỡi thầy pháp Ximông, hỡi lũ khốn cùng
Sự nghiệp của Chúa chỉ vì thánh thiện
Còn lũ chúng bay, một bọn gian manh.

4   Lũ chúng bay chỉ tham vàng khát bạc
Ngục thứ ba dành cho bọn chúng bay
Và giờ đây tiếng kèn đồng đã cất!

7   Chúng tôi đến một ngôi mộ tiếp theo
Đứng ở phía bên này, trên mỏm đá
Nhô ra đến giữa miệng hố, như cầu.

10  Ôi, trí tuệ tối cao, tài năng cao cả
Dù trên trời hay âm phủ, trần gian
Công lý của Người thi hành đầy đủ.

13  Tôi nhìn thấy trên mặt hố, trên tường
Mặt đá xám xanh, có rất nhiều lỗ
Rộng như nhau và tất cả hình tròn.

16  Qua mắt nhìn, chúng hoàn toàn có vẻ
Như vẻ đẹp trong nhà thờ Thánh Giăng
Nơi người ta rửa tội trong ngày lễ.

19  Tôi phá một lỗ cách đây không lâu
Vì để kéo ra một người chết đuối
Mong mọi người sẽ hiểu những lời sau.

22  Đôi bàn chân thòi ra từ miệng hố
Còn bắp chân kẻ lầm lỗi bên trong
Và thân xác thì đi vào trong đá.

25  Trên những bàn chân lửa cháy bừng bừng
Gân cốt khớp xương điên cuồng giãy giụa
Tưởng thừng chảo nào cũng sẽ đứt tung.

28  Giống như một vật tẩm dầu thắp lửa
Rồi cháy loang khắp bề mặt bên ngoài
Từ gót chân đến ngón chân cháy cả.

31  Tôi nói: “Thưa thầy, kẻ này là ai
Mà co quắp, giãy giụa hơn đồng bọn
Và lửa thiêu cũng gay gắt hơn nhiều?”

34  Thầy đáp: “Nếu muốn, ta đưa con xuống
Theo một bờ dốc thoai thoải đằng bên
Nó sẽ tự mình nói về tội trạng”.

37  Tôi đáp: “Thầy muốn thì con cũng mong
Thầy biết tất cả, dù con im lặng
Thầy là Tôn sư – chẳng gì quí bằng”.

40  Chúng tôi bước lên đường đê thứ bốn
Rẽ sang bên trái và rồi bước vào
Đáy hố hẹp có lỗ đào lổn nhổn.

43  Người thầy tốt bụng luôn đi sát bên
Không rời tôi, và thầy dắt tôi đến
Nơi một hồn khóc vì bị trói chân.

46  “Hãy cho tôi hay, âm hồn than khóc
Hồn là ai, chân chổng ngược lên trời
Đầu cắm xuống đất như là cái cọc?”

49  Tôi đứng đó, như Đức cha nghe xưng
Tội của một tên sát nhân nguy hiểm
Cố hỏi hắn cho chậm giờ hành hình.

52  Hắn quát to: “Mày đã tới rồi hả
Mày tới rồi hả, Bôniphaxiô?
Đã lừa tao nhiều năm qua “Sấm ký”.

55  Sao mày đã vội sớm chán bạc vàng
Vì vàng mày chẳng sợ thành phản bội
Chống lại nhà thờ, xúc phạm thánh nhân”.

58  Tôi chẳng hiểu gì những lời hắn nói
Giống như một người lãng trí, bẽ bàng
Còn nó cũng không hiểu gì, bối rối.

61  Viếcghiliô liền bảo: “Trả lời nó, con –
“Tôi không phải là người anh lầm tưởng”
Và tôi trả lời như thầy gợi lên.

64  Bấy giờ hồn càng vặn chân dữ dội
Rồi vừa não nuột nói, vừa thở dài:
“Vậy vì điều gì mà ngươi đã gọi?

67  Ngươi muốn biết ta đây là ai chăng
Vì mục đích ấy mà đi vào Ngục
Thì hãy biết: ta từng là Giáo hoàng.

70  Ta đúng là dòng dõi họ nhà Gấu
Quá tham lam tiền cho lũ gấu con
Nên gom bạc vàng nhét đầy cả túi.

73  Dưới đầu ta hãy còn rất nhiều tên
Đi trước ta trong buôn thần bán thánh
Bị nhét trong từng kẽ đá những hồn.

76  Rồi cả ta cũng sẽ rơi xuống đó
Khi kẻ ta lầm với ngươi đến đây
Câu hỏi mà ta hỏi ngươi, sớm quá!

79  Lâu lắm rồi ta bị đốt đôi chân
Lâu lắm rồi bị người ta chôn ngược
Tên sắp đến sẽ không còn bị chôn.

82  Vì sau hắn, từ phía tây sẽ tới
Kẻ chăn chiên vô đạo, lạc loài hơn
Tội của hắn bằng hai ta gộp lại.

85  Nó sẽ là tên Ixaông mới hơn
Nó nói gì vua cũng nghe theo nó
Nước Pháp sẽ trao cho nó ngai vàng”.

88  Tôi nghĩ rằng có phần nào dại dột
Khi đáp lại hắn với lời lẽ sau:
“Hãy cho ta biết bao nhiêu châu ngọc

91  Đức Chúa Trời đòi hỏi Thánh Piêtờrô
Trước khi trao chiếc chìa khoá quyền lực?
Người chỉ nói rằng: “Hãy đi theo ta”.

94  Thánh Pie và người khác không nhận
Từ Matia thứ gì, khi người này
Được chỉ định chỗ lúc này đã trống.

97  Hãy ở yên đấy mà chịu phạt đi
Hãy giữ chặt đồng tiền không đáng giữ
Đã từng khiến ngươi chống lại Cáclô.

100 Và nếu không có điều gì ngăn cản
Do sùng kính những chìa khóa thánh thần
Ngươi từng giữ trong quãng đời sung sướng

103 Thì ta còn dùng lời lẽ nặng hơn
Keo kiệt của ngươi làm đau thế giới
Kích động kẻ ác, áp bức người lành.

106 Các ngươi, những kẻ Thánh Giăng hướng tới
Thấy mụ đàn bà ngự trị trên cao
Và hủ hoá tất cả đám vua chúa.

109 Khi nó sinh ra có bảy cái đầu
Và mười cái sừng phát ra sức mạnh
Chừng nào chồng nó đức hạnh còn cao.

112 Vàng và bạc với các ngươi – thần thánh
Tên sùng thần tượng, nào có khác gì
Nó thờ một, còn các ngươi – trăm thánh.

115 Hỡi Cốtxtăngtanh, tội lỗi cả thế gian
Không phải chuyện cải đạo mà đút lót
Ngươi là Giáo hoàng giàu có đầu tiên!”

118 Khi bài ca này tôi ca cho nó
Không hiểu giận hay cắn rứt lương tâm
Đôi chân hắn không nằm yên tại chỗ.

121 Thầy nhìn tôi với nụ cười hài lòng
Và thích thú với những điều sự thật
Của những lời tôi vừa nói ở trên.

124 Rồi giơ hai cánh tay ra ôm chặt
Tất cả thân tôi áp vào ngực thầy
Và thầy trở lại với con đường thấp.

127 Người đưa tôi lên tận đỉnh vòng cung
Không biết mệt, thầy ôm tôi thật chặt
Đi trên đê nối ngục bốn sang năm.

130 Và tại đó rất nhẹ nhàng, thầy đặt
Tôi trên mỏm đá dốc đứng, gồ ghề
Ngay cả dê rừng cũng không thể vượt.

133 Một thung lũng khác trước mắt mở ra.


KHÚC XIX

1. Simon: một thầy pháp xứ Samria. Truyền thuyết kể rằng Simon đã dùng tiền để gạ mua phép thần thông của hai thánh tông đồ Pietro và Giovanni. Từ đó mà có danh từ simonia chỉ những kẻ buôn thần bán thánh để trục lợi.
6. Tiếng kèn: của ngày Phán xử cuối cùng.
17. Nhà thờ Thánh Giovanni (Thánh Giăng). Trong Thần khúc có nói nhiều đến hai Thánh Giăng. Một người là Giăng Báptít – nhà tiên tri Do Thái. Sống khổ hạnh trong sa mạc, tập hợp môn đệ và giảng đạo về sự hoán cải nội tâm. Ông rửa tội bằng cách đắm mình xuống sông Giô-đanh (Gioóc-đa-ni). Chúa Giê-su được ông làm lễ rửa tội ở đây (Tân Ước_Mác 1: 9).
Một người nữa là Thánh Giăng (Thánh tông đồ) – môn đệ của Đức Chúa Giê-su, người được coi là tác giả của Kinh Phúc âm IV, sách Khải Huyền và ba lá thư  trong Tân Ước (xem thêm khúc XII, 143 và câu 106 của khúc này).
31. Đây là Giáo hoàng Niccolo III, được bầu làm Giáo hoàng từ 1277 đến 1280.
49 – 51. Thời trung cổ ở Italia người ta trừng phạt những kẻ giết người bằng cách chôn đầu xuống đất, chân chổng ngược lên trời. Dante đứng như Đức cha nghe tên tội phạm xưng tội cố để cho chậm lại giờ hành hình.
52 – 54. Niccolo III lầm Dante là Giáo hoàng Bonifazio đã đến thế chân mình nên kêu là đã bị sách Sấm ký đánh lừa.
71. Ta đúng là dòng dõi họ nhà Gấu: nguyên tác tiếng Italia orsa, nghĩa là gấu cái (she-bear). Theo quan niệm thời trung cổ thì gấu là con vật tham lam, hám mồi.
79. Lâu lắm rồi… : Niccolo III chết năm 1280 và đến năm 1303 thì Bonifazio mới đến thay thế, như vậy hơn 20 bị chôn ngược và đôi chân bị đốt.
83. Kẻ chăn chiên vô đạo: chỉ Giáo hoàng Clemente V.
85. Iason (Jason): con trai của Simone II đã hối lộ vua Antioco IV (Antiochus of Syria) một số tiền lớn để được phong làm Đại giám mục của người Do Thái và sau đó sống một cuộc đời phóng đãng. Tên Ixaông mới: là ám chỉ Giáo hoàng Clemente V.
95. Matia (Matthias) được chỉ định thay chỗ Giuda, tên phản bội Chúa Giê-su.
106. Thánh Giovanni (Thánh Giăng) trong sách Khải Huyền (Apocalisse) có nói đến một người đàn bà vô đạo đã hủ hoá tất cả các vua chúa. Người này cưỡi trên một con vật có bảy đầu, mười sừng.
115. Costantin: Dante tin rằng quyền lực Giáo hoàng bắt đầu mạnh lên từ khi Hoàng đế Constantin dời kinh đô Đế chế sang Byzance và “tặng” Roma cho Giáo hoàng Silvestro (Sylvester).
15.00
Chia sẻ trên FacebookTrả lời