Hương Sơn hành trình

Cúi đầu trăm lạy, lòng thành
Tôi xin đặt một nhật trình tạ ơn
Ba nghìn thế giới đâu hơn
Nam thiên đệ nhất dấu thơm ghi truyền
Bầy ra một cảnh thiên nhiên
Đủ điều quái dị, đủ miền sắc không.
Tiếng đồn nam bắc tây đông,
Ai ai là chẳng ngửa trông đức người
Dẫu rằng non thẳm bể khơi
Gần xa ai cũng tới nơi khấn cầu.
Sắm sanh cơm giỏ, nước bầu,
Chẳng nề quý tiện khó giầu hèn ngu
Dời chân vừa khỏi đế đô
Qua Văn Miếu đến cửa ô gần kề.
Người đi đất, kể đi xe,
Giai khoe vẻ thắm, gái khoe mầu hồng,
Người khăn gói, kể gánh gồng
Kẻ dắt lão mẫu người bồng hài nhân
Qua Tân Ấp tới Thanh Xuân
Qua tỉnh mới đã tới gần Thanh Oai
Một hơi đến trạm Kim Bài
Quá trưa tới đó là nơi Hà kiều
Khỏi Bật Bưởi đến Trung Tiêu
Đến phủ Ứng thấy chợ chiều vừa đông
Giả tiền thuê kẻ gánh gồng
Mụ hàng đón khách vào trong trọ nhà
Nhà hàng tỏ nỗi gần xa
Cơm chay cơm mặn khéo là đã quen
Sáng mai trở dậy thuê thuyền
Xuống đò Đỉnh Nhĩ xuôi miền Đục khê
Nhìn xem phong cảnh dị kỳ
Chín mươi chín núi nhìn về Hương Sơn
Xuống đò Yến chở khoan khoan
Đến đền Quan lớn tựu ban trấn ngoài
Bước lên trên lễ trình ngài
Lễ rồi ngắm lại lâu đài lạ sao
Núi cao nhìn lại thêm cao
Khác nào Lưu Nguyễn khi vào Thiên Thai.
Thuyền lan chèo quế khoan bơi
Kìa Ngưu cốc đó là nơi hữu tình
Lòng đương vui thú lâm tuyền
Đến tam quan mới đỗ thuyền bước lên
Đại trù cảnh trí tự nhiên
Thông già mai cỗi chuông rền mõ lay
Kẻ quen người lạ vui thay
Dầu trong bốn bể tới đây một nhà.
Người cúng quà, kể dâng hoa
Người vào lễ phật, kẻ ra thăm thuyền
Trong toà Tam bảo trang nghiêm
Hai núi Phụ Mã đôi bên chầu vào
Cả đêm lòng những khát khao
Mong cho giời sáng rắp vào chùa Trong
Rủ nhau đồ đệ gánh gồng
Sô nghiêu trĩ thỏ đều cùng chen chân
Trẻ già ai cũng đồng tâm
Gái giai cũng niệm Quan Âm hộ trì
Lòng vui như giục chân đi
Đến bàn chân Phật ai thì chẳng in
Vào Giải Oan mới bước lên
Trong chùa có suối thiên nhiên thanh kỳ
Giục nhau ai cũng muốn đi
Bao nhiêu trần chướng lòng thì sạch không
Lại vào cho đến Trấn song,
Có bà Công chúa ngự trong linh đài
Lễ rồi nhẹ bước chân dời
Từng cao từng thấp chân người nối theo,
Bậc cao tay có khó trèo
Nam vô một tiếng ai đều nhẹ chân
Trần ai giũ sạch lâng lâng,
Trải qua trấn Tam từng tới nơi.
Tam quan dừng gót cửa ngoài
Mới hay tạo hoá thợ giời khéo xinh.
Lồng chồng (?) núi ngất chênh vênh
Trần gian ai vẽ bức tranh nào tầy.
Rồng chầu hổ phục sắp bầy,
Bước xuống cửa động san nay nghìn trùng
Ngoài thì đột ngột trấn phong,
Đôi bên cầu bạch giữa trong liên trì,
Trên cửa động có chữ đề
Nam thiên đệ nhất ngự phê dõi truyền.
Có Cây gạo có Cây tiền
Mắt rồng có giếng thiên nhiên thanh kỳ
Lại thêm có núi Tiểu nhi,
Hoa thì lễ phật, chim thì tụng kinh,
Giống beo giống lợn cũng tinh,
Có núi đàn gẩy tính tình bát âm.
Lại thêm có đá nuôi tằm
Núi Tiền núi Gạo xăm xăm bên chùa,
Khác chi Lãng uyển, Bồng hồ
Vui chung tám cõi, bốn mùa xuân riêng.
Phật bà ngự giữa án tiền,
Đường xuống âm phủ, đường lên trên giời
Phòng tu xưa đã có nơi,
Cà sa giá vắt nhuộm mùi vàng xanh,
Ngày rằm mùng một bình minh;
Hổ về chầu trước phật đình nghe kinh.
Phổ đà Phật hoá chân hình
Bao nhiêu khổ nạn tầm thanh hộ trì.
Mười phương bốn bể chợ quê,
Có lòng cầu khẩn Phật thì cứu ngay
Trần ngu mong tỏ khó thay
Rằng tiên rằng phật lòng hay với lòng.
Phật bà ngự giữa chính cung
Ngọc nữ kim đồng chầu chực đôi bên,
Vương phụ Vương mẫu ngự trên,
Sư lơi Phổ hiền bạch tượng thanh sư
Tả thi Đại sĩ tôn sư
Bên hữu lại thờ thập bát Già Lam
Bầu giời một cảnh Hương Sơn,
Liên hoa bảo cái danh sơn đã truyền,
Ngũ bách danh, lễ suốt đêm,
Khẩn cầu người đã đứng trên rạch ròi
Sáng mai lễ tạ chân giời
Lại qua cầu bạch ra nơi cửa tiền.
Quay đầu ngoảnh lại nhìn xem
Lạ thay sơn thuỷ ưa nhìn lắm sao,
Cao lại thấp, thấp lại cao
Qua Trấn song lại bước sào Giải Oan,
Tạ từ lòng há có tham,
Xin ra chút nước để làm dấu thiêng,
Chân voi mắt lại ưa nhìn
Phút đâu đã thấy kề bên Thiên Trù,
Tạ từ hai chữ Nam vô
Trông ra đã thấy bến đò xôn xao
Người thì ra, kẻ thì vào,
Gặp nhau mừng rỡ đón chào vui thay,
Nghìn xưa âu cũng thế này,
Trần tiên nửa bước chia tay ngại ngần,
Cũng nhờ tế độ mê tân,
Một mình lễ phật phúc chung một nhà.
Tôi xin kể nỗi gần xa,
Ra vào chứng cũng năm ba ngày chầy
Nhật trình kể cũng xa thay,
Có lòng mến cảnh thì nay nên gần,
Muôn nghìn lạy đức Quan Âm.
Nôm na xin đặt một văn nhật trình.