Văn tế mẹ

Mây Hàng một đám xa xa, cõi trần thế mơ màng nửa giấc;
Núi Dĩ nghìn trùng thăm thẳm, cuộc tang thương đau đớn trăm năm.
Phũ phàng chi mấy trời xanh;
Chua xót thay lòng con đỏ.

Nhớ mẹ xưa:
Tính trời cần kiệm;
Nết đất thảo hiền.
Vào bậc bố kinh;
Vốn dòng thi lễ.
Liễu yếu đương tuần đãi giá, chốn phòng khuê trăm nết giữ gìn;
Đào non vịnh chữ nghi gia, việc trung quỷ một mình cáng đáng.
Tay nội trợ đã nên tài phụ tướng;
Lòng trai thành thêm rạng đức tổ tôn,
Kiều mộc một cây, cát luỹ tuyết sương che chở;
Vườn xuân mấy độ, địch hoàn khuya sớm khuyên răn.
Này phú, này quý, này thọ, này khang, này ninh, ở hậu trời cho đủ phúc;
Nào rể, nào dâu, nào con, nào cháu, nào chắt, khi vui cảnh cũng chiều người.
Thiếu gì võng, thiếu gì dù, hiếu gì cửa tía nhà son, nền chung đỉnh nên ngôi mệnh phụ;
Mà vẫn cày vẫn cửi, vẫn vườn rau ao cá, việc điền viên vui thú nông gia.
Phong lưu khác thói thường tình, cuộc tiêu khiển mượn vui ty trúc;
Tình tứ nên câu tuyệt điệu, nhà tập rèn vả cũng bút nghiên.
Tuy lò tạo đúc khuôn xanh, cho vuông được vuông, cho tròn được tròn, rủi may âu cũng số trời, con nào quản lênh đênh chút phận;
Mà nhà xuân đầy sắc tía, sinh hoa mừng hoa, sinh nụ mừng nụ, tươi tốt đã đành mặt đất, mẹ giúp nên vinh hiển một nhà.
Bể rộng non cao, công đức kể muôn nghìn ức triệu;
Ngày qua tháng lại, xuân thu mong tám chín mười mươi.

Ai ngờ!
Còn mới quy ninh;
Mẹ đà vĩnh quyết.
Biển thọ chúc song đường cụ khánh, nét chữ vàng chưa lạt màu son;
Số nhân sinh bách tuế vi kỳ, gương tóc bạc bỗng loà nước thuỷ.
Đã buồn nôi năm canh giấc điệp, khối đoạn trường gửi đá vọng phu;
Lại đau lòng một phút xe loan, giọt hàng lệ nên dòng từ mẫu.
Thơ thẩn Lục đường mượn hứng, rượu Bùi tương chén đầy chén cạn, lúc thu thanh cảm nỗi cha già;
Vội vàng Lê các từ quy, áo Mạnh công mũi nhặt mũi thưa, bóng xuân nhật thương tình anh cả.
Nỗi xa, xót đàn con ríu rít, tìm bà ngoại ngơ ngơ ngác ngác, biết lấy ai chia ngọt chia bùi;
Nỗi gần, thương hai chị ngẩn ngơ, nhớ mẹ già viếng viếng thăm thăm, cực những lúc chạy đi chạy lại.
Ngoài nghìn dặm nặng tình tang tử, mẹ vội về chi?
Dưới cửu tuyền chăm việc thần hôn, chàng ơi thay với!

Thương thay!
Chút tình máu mủ;
Mấy đoạn một già.
Mẹ con vẫn tình sâu;
Sống thác là sự lạ.
Ba năm tóc rối, núi Hồng sơn cao đắp dạ sầu;
Chín khúc tơ vò, sông Lam thuỷ chảy đầy nước mắt.
Nghĩ đến cù lao chín chữ, khôn đúc người vàng;
Gọi là báo đáp ba xuân, kính dâng lễ bạc.

Than ôi!