I
Mô phạm dăm ba thằng mặt trắng;
Đỉnh chung chiếc rưỡi cái lương vàng.

II
Nhà trống ba gian, một thầy, một cô, một chó cái;
Học trò dăm đứa, nửa người, nửa ngợm, nửa đười ươi.


Phủ lỵ Quốc Oai, Sơn Tây, nơi cuối cùng của vua quan nhà Nguyễn đã thải ông ra khỏi viện hàn lâm của triều đình Huế, cho đi làm chức giáo thụ. Ông đến bước đường cùng lại quay về nghề gõ đầu dăm ba đứa trẻ kiếm sống, sau bao năm lận đận, mang hoài bão cống hiến tài năng cho dân cho nước. Hai câu đối được viết trong thời gian này.

Theo Thơ văn Cao Bá Quát, Nguyễn Bỉnh Khôi, NXB Văn học, 1984.

[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]