Gửi những người sinh sau An die Nachgeborenen

I


Thực vậy, tôi sống vào thời buổi thật đen tối!
Chữ nghĩa vô tội là rồ dại. Một vầng trán phẳng
Có nghĩa là lãnh đạm thờ ơ. Kẻ đang cười,
Đó là vì cái tin khủng khiếp
Chưa lọt tới tai hắn.
Thời buổi gì đâu, khi
Nói tới cây cối cũng gần như một trọng tội,
Bởi đó là im lặng trước bao điều đại ác!
Kẻ đang lặng lẽ băng ngang đường kia,
Bạn bè hoạn nạn
Làm sao còn đuổi kịp?

Quả thật: tôi vẫn còn kiếm ăn được.
Nhưng cứ tin tôi đi: ấy chỉ là chuyện may rủi.
Không có gì tôi làm biện minh cho việc tôi được ăn no.
Do sự tình cờ tôi được miễn. (Nếu vận may lật ngược,
Là tôi tiêu.)

Người ta bảo tôi: «Mi hãy ăn hãy uống! Hãy vui vì có được chút gì!»
Nhưng làm sao tôi có thể ăn có thể uống, khi
Tôi giật lấy của người đói cái tôi ăn, và
Chén nước của tôi người khác thiếu?
Thế tuy nhiên, tôi vẫn ăn vẫn uống.

Tôi cũng muốn là người khôn ngoan.
Trong sách xưa có nói khôn ngoan là gì:
Đứng ngoài cuộc đấu tranh của thế giới và
Qua chút thời gian vắn vỏi không hãi sợ,
Lại cũng không dùng tới bạo lực,
Đáp trả sự dữ bằng điều tốt,
Không thực hiện những điều mình thèm khát, mà quên đi,
Khôn ngoan là thế đấy.
Tất cả những điễu đó tôi không thể:
Thực vậy, tôi sống vào thời buổi thật đen tối!

II


Tôi đã tới các đô thị vào thời kỳ hỗn loạn
Khi nạn đói hoành hành ở đó.
Tôi đã tới giữa mọi người vào thời của nổi dậy
Và tôi đã nổi dậy cùng với họ.
Như thế đó thời gian của tôi đã đi qua
Thời gian mà tôi đã được dành cho trên trái đất.

Cái ăn của tôi, tôi đã ăn giữa những trận chiến,
Tôi đã nằm xuống để ngủ ở giữa kẻ sát nhân,
Tình yêu tôi chẳng mấy quan tâm,
Và thiên nhiên, tôi nhìn ngắm không kiên nhẫn.
Như thế đó thời gian của tôi đã đi qua
Thời gian mà tôi đã được dành cho trên trái đất.

Ở thời tôi những con đường dẫn tới đầm lầy.
Ngôn ngữ phản bội tôi với tên đao phủ.
Tôi chỉ có chút ít khả năng. Nhưng thiếu tôi
Bọn chủ nhân hẳn đã vững tin hơn vào quyền lực của họ, tôi đã hy vọng thế.
Như thế đó thời gian của tôi đã đi qua
Thời gian mà tôi đã được dành cho trên trái đất.

Sức lực nhỏ nhoi. Mục tiêu
Nằm trong cõi xa xôi rộng lớn.
Mục tiêu ấy có thể thấy rõ, dẫu như tôi
Khó tin được rằng mình có thể đạt tới.
Như thế đó thời gian của tôi đã đi qua
Thời gian mà tôi đã được dành cho trên trái đất.

III


Các bạn, những kẻ sẽ trồi lên khỏi lớp sóng
nơi chúng tôi chìm đắm,
Hãy nghĩ
Khi các bạn nói tới những nhược điểm của chúng tôi
Nghĩ tới thời buổi đen tối
Mà các bạn sẽ bước ra.

Bởi chúng tôi đã đi, thay đổi xứ thường hơn thay đổi giày,
Qua những cuộc đấu tranh giai cấp, tuyệt vọng,
Khi chỉ có bất công mà không có sự công phẫn.

Hơn nữa chúng tôi cũng biết:
Cả đến thù ghét sự đê hèn
Cũng làm nét mặt ta biến dạng.
Cả đến sự phẫn nộ đối với bất công
Cũng làm ta lạc giọng. Ôi, chúng tôi
Những kẻ muốn chuẩn bị cho tình thân ái,
Chúng tôi đã không thể thân ái.

Nhưng các bạn, đến khi nào tới lúc đó,
Lúc con người trở thành kẻ hỗ trợ con người
Xin các bạn hãy nghĩ đến chúng tôi
Với sự khoan dung.

Gửi hậu thế

1.

Quả thật. Tôi đang sống trong thời kỳ đen tối.
Khi từ ngữ chân thành cũng là điều ngớ ngẩn.
Một vầng trán phẳng phiu cũng dự báo sự chẳng lành.
Tim cứng rắn
Ai đó cười, hẳn chưa từng nghe thấy
Những cơn thủy triều khủng khiếp

Cái thời gì thế ?
Khi nói về cây cối cũng gần như phạm tội.
Bởi như thế là im lặng trước bất công!
Một người đi bình thản giữa phố phường
Anh ta có lánh xa bạn bè đang hoạn nạn?

Phải. Tôi vẫn có thể kiếm sống.
Nhưng tin tôi đi, việc đó chỉ tình cờ.
Chẳng có gì tôi làm giúp tôi có đủ ăn
Nhờ may mắn nên tới giờ tôi vẫn sống
(Nhưng nếu như may mắn hết
Thì số phận tôi cũng coi là chấm dứt.)

Họ bảo tôi: hãy uống ăn đi.
Hãy mừng mày vẫn còn sống được!
Nhưng làm sao tôi có thể ăn và uống
Khi thực phẩm của tôi cướp từ những kẻ đói ăn
Và cốc nước của tôi thuộc về những người đang khát.
Nhưng dẫu vậy, tôi vẫn ăn và vẫn uống.

Tôi sẽ rất mừng nếu tôi có thể khôn ngoan
Những sách cũ dậy chúng ta cách sống khôn ngoan:
Tránh những rắc rối thế gian
Sống hết đời mình ngắn ngủi
Không sợ ai
Không dùng bạo lực
Đem lòng tốt trả cho cái ác
Đừng thỏa mãn ham muốn mà hãy học cách lãng quên.
Tất cả những điều này tôi đều không thể theo.
Tôi đang sống trong thời đen tối!

2.

Tôi đến những thành phố hỗn loạn.
Nơi cái đói là vị chúa tể quyền uy.
Tôi đến giữa mọi người trong thời kỳ nổi dậy
Và tôi nổi dậy cùng họ.
Tôi đã sống đời mình như vậy.

Tôi nuốt miếng ăn giữa những trận thảm sát
Bóng kẻ sát nhân đè tôi trong giấc ngủ mê.
Và khi tôi yêu, tôi yêu thờ ơ
Tôi nhìn thiên nhiên thờ ơ.
Tôi đã sống đời mình như vậy.

Trong thời của tôi, đường phố dẫn tới các hố bẫy
Những bài phát biểu đưa tôi tới đao phủ
Tôi chẳng thể đóng góp được gì nhiều
Nhưng không có tôi
Kẻ thống trị sẽ càng nhe nhởn.
Và đó chính là điều tôi hy vọng.
Tôi đã sống đời mình như vậy.

3.
Các bạn, những người sinh ra sau cơn lũ cuốn chìm chúng tôi, hãy nghĩ
Khi các bạn nói tới những lầm lỗi của chúng tôi
Hãy nói cả về cái thời đen tối
Đã mang lại những lầm lỗi đấy.

Chúng tôi đã đi, thay quốc gia nhiều hơn cả thay giầy
Trong cuộc chiến giai cấp đầy tuyệt vọng
Vào lúc chỉ có bất công và không có đấu tranh.
Dù thế, chúng tôi biết một điều
Ngay cả lòng căm ghét
cũng làm mặt mình biến dạng
Và sự công phẫn trước bất công
Cũng khiến giọng nói trở nên khắc nghiệt.
Chúng tôi, những người đặt nền móng cho lòng tốt
Nhưng chính chúng tôi cũng không thực sự tốt.

Và bạn, người tới từ tương lai
Khi con người đối xử với nhau thực sự như những con người
Xin đừng phán xét chúng tôi
Quá nghiệt ngã.

An die Nachgeborenen

I

Wirklich, ich lebe in finsteren Zeiten!
Das arglose Wort ist töricht. Eine glatte Stirn
Deutet auf Unempfindlichkeit hin. Der Lachende
Hat die furchtbare Nachricht
Nur noch nicht empfangen.

Was sind das für Zeiten, wo
Ein Gespräch über Bäume fast ein Verbrechen ist
Weil es ein Schweigen über so viele Untaten einschließt!
Der dort ruhig über die Straße geht
Ist wohl nicht mehr erreichbar für seine Freunde
Die in Not sind?

Es ist wahr: ich verdiene noch meinen Unterhalt
Aber glaubt mir: das ist nur ein Zufall. Nichts
Von dem, was ich tue, berechtigt mich dazu, mich sattzuessen.
Zufällig bin ich verschont. (Wenn mein Glück aussetzt, bin ich verloren.)

Man sagt mir: Iß und trink du! Sei froh, daß du hast!
Aber wie kann ich essen und trinken, wenn
Ich dem Hungernden entreiße, was ich esse, und
Mein Glas Wasser einem Verdurstenden fehlt?
Und doch esse und trinke ich.

Ich wäre gerne auch weise.
In den alten Büchern steht, was weise ist:
Sich aus dem Streit der Welt halten und die kurze Zeit
Ohne Furcht verbringen
Auch ohne Gewalt auskommen
Böses mit Gutem vergelten
Seine Wünsche nicht erfüllen, sondern vergessen
Gilt für weise.
Alles das kann ich nicht:
Wirklich, ich lebe in finsteren Zeiten!

II

In die Städte kam ich zur Zeit der Unordnung
Als da Hunger herrschte.
Unter die Menschen kam ich zu der Zeit des Aufruhrs
Und ich empörte mich mit ihnen.
So verging meine Zeit
Die auf Erden mir gegeben war.

Mein Essen aß ich zwischen den Schlachten
Schlafen legte ich mich unter die Mörder
Der Liebe pflegte ich achtlos
Und die Natur sah ich ohne Geduld.
So verging meine Zeit
Die auf Erden mich gegeben war.

Die Straßen führten in den Sumpf zu meiner Zeit.
Die Sprache verriet mich dem Schlächter.
Ich vermochte nur wenig. Aber die Herrschenden
Saßen ohne mich sicherer, das hoffte ich.
So verging meine Zeit
Die auf Erden mir gegeben war.

Die Kräfte waren gering. Das Ziel
Lag in großer Ferne
Es war deutlich sichtbar, wenn auch für mich
Kaum zu erreichen.
So verging meine Zeit
Die auf Erden mir gegeben war.

III

Ihr, die ihr auftauchen werdet aus der Flut
In der wir untergegangen sind
Gedenkt
Wenn ihr von unseren Schwächen sprecht
Auch der finsteren Zeit
Der ihr entronnen seid.

Gingen wir doch, öfter als die Schuhe die Länder wechselnd
Durch die Kriege der Klassen, verzweifelt
Wenn da nur Unrecht war und keine Empörung.

Dabei wissen wir doch:
Auch der Haß gegen die Niedrigkeit
Verzerrt die Züge.
Auch der Zorn über das Unrecht
Macht die Stimme heiser. Ach, wir
Die wir den Boden bereiten wollten für Freundlichkeit
Konnten selber nicht freundlich sein.

Ihr aber, wenn es so weit sein wird
Daß der Mensch dem Menschen ein Helfer ist
Gedenkt unsrer
Mit Nachsicht.