Đêm thu lặng, bóng giời thấp thoáng,
Cách rèm thưa rót chén kim bôi.
Gẫm xem thời sự sụt sùi,
Cõi phù mấy thuở làm vui cho đời.
Người ngắm cảnh, trăng soi hoa nở,
Cảnh trêu người ngọn gió rung cây.
Nỗi niềm mấy kẻ tỏ hay?
Cùng ai trăng gió đêm ngày với thu.
Thơ nhã ái bốn câu ba vận,
Rượu ly hoài vài chén làm khuây.
Trước đèn trong chốn thư trai,
Não lòng đất khách, ngậm ngùi người xưa.
Ngoài Hương thuỷ tiếng ngư văng vẳng,
Thuyền ở đâu chèo thẳng biên dương?
Bồi hồi đêm nguyệt trời sương,
Non hàn thuyền khách trông nhường như bay.
Khúc ngư thuỷ nhớ ngày Đại Đỗ,
Buộc con thuyền lòng cũ bơ vơ.
Mấy thu để tám bài thơ,
Xui người đất khách ngẩn ngơ tình làng.
Xưa ta đi liễu đang thanh tế,
Chim hoàng anh mới kể ba câu.
Bằng nay cúc đã hoa thâu,
Liễu kia cũng nghĩ âu sầu vì ve.
Khi ta đi đào khoe tiếu kiểm,
Ngọn đông phong mới điểm ba hàng.
Bằng nay lan đã rỏ sương,
Đào non nghĩ cũng võ vàng vì thu.
Làm chi vậy buồn rù đất khách,
Nhật quán đồng mượn thích làm khuây.
Có đêm nương bóng hồi tây,
Ba tiêu khóc lệ, hơi may ngâm trùng.
Làm chi vậy dở dang quán lữ,
Năm, sương yên kế nửa vừa rồi.
Có khi ngồi nhẫn thư trai,
Gió lay bên trúc, nguyệt cài trên lương.
Nào có phải như chàng ném bút,
Vì vua mà đồng mác cho cam.
Luống đem thân thế cát lầm,
Khóc ngồi hổ mặt, nghe nằm thẹn tai.
Nào có phải như ai vâng hịch,
Vì thân mà xa cách cho xong.
Bỗng không khách địa binh bồng,
Trông mây lại nhớ, xem bông lại phiền.
Ngày nay đứng trông miền bể rộng,
Một cánh lá buồm thẳng gióng Giang Lăng.
Lòng quê đâu đã bâng khuâng,
Phút theo buồm nhẹ tếch chừng bể khơi.
Ngày nay đứng trông nơi non thẳm,
Một làn mây sớm ngắm trên không.
Lòng quê đâu đã rối bong,
Phút theo mây kéo mấy trùng non xa.
Trông tin nhạn biết là đâu tá,
Tâm tình này ai tả cho nên.
Chuông chùa Diệu Đế khua rền,
Trống vang cửa bể súng rên thành vàng.
Lòng quanh quéo sông càng quanh quéo.
Cảnh đìu hiu dạ lại đìu hiu.
Lữ du ai chẳng tiêu điều,
Tiếng chày trong xóm tiếng chèo ngoài sông.
Than đất khách não nùng tâm sự,
Thương người quê tình tự bây giờ.
Đèn khuya cơn tỏ cơn mờ,
Ngậm tình che quạt luống chờ bóng trăng.
Canh khuya những mơ mòng trên gối,
Mảnh tình riêng biết nói cùng ai.
Thương thay đêm vắng im người,
Ngủ mơ giấc bướm tỉnh rồi gà kêu.
Hoặc có lúc ban chiều trong khổn,
Bước ra thềm lại muốn lên lầu.
Phút nghe con én kêu sầu,
Lược rầu tóc chải gương rầu mặt soi.
Hoặc có lúc gieo thoi đêm tối,
Gọi con đồng vừa tới điểm đăng.
Phút nghe tiếng nhạn khơi chừng,
Máy rời chân đạp thoi ngừng tay đưa.
Thương thay có đêm chờ nửa gối,
Đêm gần qua chẳng thấy thư về.
Gác thoi ra đứng bên hè,
Đầu thềm con dế rù rì khóc sương.
Trông chẳng thấy chán chường than thở,
Đoái phòng khuê muốn trở gót giầy.
Gà ai eo óc hồi tây,
Gẫm tình tựa gối liền tay khêu đèn.
Thương thay những ngóng tin sớm ấy,
Ngày gần hôm chẳng thấy thư về
Bó xiêm lửng thửng bên hè,
Mày sầu khóm liễu dì dì khóc ve.
Trông chẳng thấy lại về đứng đợi,
Đoài cầm hiên muốn gợi tay đàn.
Bướm đâu trêu cợt bình lơn,
Buồn thôi xỏ dép ra vườn bẻ hoa.
Nay hẳn bảo trời đà mát mẻ,
Lương nhân ta có dễ gần về.
Biết đâu đường thế khắt khe
Dặm ngàn hồ dễ đi về cho năng.
Này hẳn bảo ta chừng lâu ở,
Ôm khâm trù hay đã có người.
Phong lưu tính đã quen rồi,
Phồn hoa lịch sự lại người Tràng An.
Ví chẳng thể bàn hoàn chi mãi,
Hết xuân rồi hạ lại sang thu.
Lầu hồng cung cấm ấy ru,
Anh hùng lại với trượng phu ai từ?
Như thế ấy bây giờ ai biết,
Trông yên ba khôn xiết dạ sâu.
Há còn trai trẻ chi đâu,
Phong lưu thói cũ giang hồ thời xưa.
Cảnh du lữ câu thơ thổn thức,
Bóng hương khuê xa khuất dặm trường.
Giang hồ dù có biết thương,
Thiết tình lại nhớ những đường dặm khơi.
Tuy rằng nói đã người tần tảo,
Trên tôn đường trong đạo tề gia.
Rau khe nước suối cũng là,
Mình xa chẳng biết ở nhà làm sao.
Mừng cho trẻ đứa nào đứa ấy,
Gia đình thời đều thấy yên vui.
Lúc đi trẻ mới hay cười,
Tóc răng nay đã ra người lớn khôn.
Vài thằng cháu nhờ ơn cũng khá,
Tuổi năm nay chừng đã trưởng thành.
Phúc nhà mừng trộm cho anh,
Năm nay đã có học hành cùng ai.
Bạn đèn sách một hai tri thức,
Mùi lan chi thơm nức một nhà.
Từ phen chén rựợu quan hà,
Vị thành lúc ấy rồi mà dương quan.
Sau chẳng biết ngoài miền Bắc động,
Hai anh ta có chóng hồi trang?
Mới hay đồng bệnh cùng thương,
Kẻ Tần người lại Tiêu Tương một trời.
Đến bao giờ cùng ngồi kể chuyện,
Kể hương tình cho đến khách trung.
Bằng nay nào nguyệt nào phong,
Nào thi nào tửu biết cùng ai hay.
Cảnh li biệt lệ đầy hai mắt,
Bóng hương khuê xa khuất dặm ngàn.
Rượu rồi ngồi tựa lan can,
Chiêm bao thấy giấc canh tàn về thu.
Bản này theo Văn đàn bảo giám (NXB Văn học, 2004).