Thanh thạch 青石 • Đá xanh

青石
Thanh thạch
Đá xanh

青石出自藍田山，
Thanh thạch xuất tự Lam Điền sơn,
Những phiến đá xanh lấy từ núi Lam Điền,

兼車運載來長安。
Kiêm xa vận tải lai Trường An.
Nhiều xe chở về Trường An.

工人磨琢欲何用，
Công nhân ma trác dục hà dụng,
Thợ đá sẽ mài, đục chúng để làm gì?

石不能言我代言。
Thạch bất năng ngôn ngã đại ngôn.
Đá không nói được, ta nói thay.

不願作人家墓前神道碣，
Bất nguyện tác nhân gia mộ tiền thần đạo kiệt,
Không muốn làm tấm đá thần đạo dựng trước mồ mả nhà người,

墳土未乾名已滅；
Phần thổ vị can danh dĩ diệt;
Bởi đất trên mồ mả chưa khô thì tên đã không còn ai nhắc tới nữa.

不願作官家道旁德政碑，
Bất nguyện tác quan gia đạo bàng đức chính bi,
Cũng không muốn làm tấm bia đức chính dựng bên đường các nhà quan chức,

不鐫實錄鐫虛辭。
Bất tuyên thực lục tuyên hư từ.
Bởi không khắc các sự việc thực mà khắc toàn là lời sáo rỗng.

願為顏氏、段氏碑，
Nguyện vi Nhan thị, Đoàn thị bi,
Nguyện làm bia cho họ Nhan và họ Đoàn,

雕鏤太尉與太師。
Điêu lũ thái uý dữ thái sư.
Chạm khắc gương sáng của thái uý và thái sư.

刻此兩片堅貞質，
Khắc thử lưỡng phiến kiên trinh chất,
Khắc hai tấm bia đó với tính chất chính đáng bền chặt,

狀彼二人忠烈姿。
Trạng bỉ nhị nhân trung liệt tư.
Trình bày cái thiên tư trung thành và oanh liệt của hai người đó.

義心若石屹不轉，
Nghĩa tâm nhược thạch ngật bất chuyển,
Lòng chuộng làm việc nghĩa cao như núi không gì lay chuyển nổi,

死節名流確不移。
Tử tiết danh lưu xác bất di.
Chết vì khí tiết tên lưu truyền mãi mãi không dời đổi.

如觀奮擊硃泚日，
Như quan phấn kích Chu Thỉ nhật,
Như được xem ngày họ Đoàn hăng hái đánh đập Chu Thỉ,

似見叱呵希烈時。
Tự kiến sất a Hy Liệt thì.
Như được thấy lúc họ Nhan thét mắng Hi Liệt.

各於其上題名諡，
Các ư kỳ thượng đề danh thuỵ,
Trên các bia này có đề tên cúng cơm của mỗi ông,

一置高山一沉水。
Nhất trí cao sơn nhất trầm thuỷ.
Một dựng trên núi cao, một thả chìm xuống sông sâu.

陵穀雖遷碑獨存，
Lăng cốc tuy thiên bi độc tồn,
Gò cao, hang sâu dù có dời đổi riêng bia vẫn còn,

骨化為塵名不死。
Cốt hoá vi trần danh bất tử.
Xương hoá ra cát bụi nhưng danh tiếng không mất.

長使不忠不烈臣，
Trường sử bất trung bất liệt thần,
Mãi mãi khiến bọn bầy tôi không trung thành, không dám chết,

觀碑改節慕為人。
Quan bi cải tiết mộ vi nhân.
Xem bia mà thay đổi khí tiết, ưa chuộng làm người.

慕為人，勸事君。
Mộ vi nhân, khuyến sự quân.
Ưa chuộng làm người, xin hãy phụng thờ vua.