畫竹歌

植物之中竹難寫,
古今雖畫無似者。
蕭郎下筆獨逼真,
丹青以來唯一人。
人畫竹身肥擁腫,
蕭畫莖瘦節節竦。
人畫竹梢死羸垂,
蕭畫枝活葉葉動。
不根而生從意生,
不筍而成由筆成。
野塘水邊碕岸側,
森森兩叢十五莖。
嬋娟不失筠粉態,
蕭颯盡得風煙情。
舉頭忽看不似畫,
低耳靜聽疑有聲。
西叢七莖勁而健,
省問天竺寺前石上見。
東叢八莖疏且寒,
憶曾湘妃廟裏雨中看。
幽姿遠思少人別,
與君相顧空長嘆。
蕭郎!蕭郎!老可惜,
手顫眼昏頭雪色。
自言便是絕筆時,
從今此竹尤難得!

 

Hoạ trúc ca

Thực vật chi trung trúc nan tả,
Cổ kim tuy hoạ vô tự giả.
Tiêu lang há bút độc bức chân,
Đan thanh dĩ lai duy nhất nhân.
Nhân hoạ trúc thân phì ủng thũng,
Tiêu hoạ hành sấu tiết tiết tủng.
Nhân hoạ trúc tiêu tử nuy thuỳ,
Tiêu hoạ chi hoạt diệp diệp động.
Bất căn nhi sinh tòng ý sinh,
Bất duẩn nhi thành do bút thành.
Dã đường thuỷ biên kỳ ngạn trắc,
Sâm sâm lưỡng tùng thập ngũ hành.
Thuyền quyên bất thất quân phấn thái,
Tiêu táp tận đắc phong yên tình.
Cử đầu hốt khan bất tự hoạ,
Đê nhĩ tĩnh thinh nghi hữu thanh.
Tây tùng thất hành kính nhi kiện,
Tỉnh vấn Thiên Trúc tự tiền thạch thượng kiến.
Đông tùng bát hành sơ thả hàn,
Ức tằng Tương phi miếu lý vũ trung khán.
U tư viễn tứ thiểu nhân biệt,
Dữ quân tương cố không trường thán.
Tiêu lang! Tiêu Lang! Lão khả tích,
Thủ đản nhãn hôn đầu tuyết sắc.
Tự ngôn tiện thị tuyệt bút thì,
Tòng kim thử trúc vưu nan đắc!

 

Dịch nghĩa

Trong loài thực vật, chỉ có tre là khó vẽ,
Từ xưa tới nay có nhiều người vẽ nhưng không giống.
Chỉ có quan lang Tiêu xuống bút là bắt buộc y như thật,
Nghệ thuật vẽ tre chỉ tới từ một người duy nhất này.
Người ta vẽ thân tre mập mạp trông thật nặng nề,
Tiêu vẽ thân tre mảnh khảnh, đốt tre vươn thẳng.
Người ta vẽ ngọn tre yếu đuối rủ xuống như chết,
Tiêu vẽ cành linh hoạt, lá sống động.
Không vẽ gốc nhưng sức sống toát từ ý chí,
Không từ măng lớn lên nhưng hình thành do nét bút.
Trông nghiêng ven nước một bờ đê miền quê,
Có hai khóm tre rậm rạp gồm mười lăm cây.
Nom như những người đẹp không quên điểm trang phấn tre,
Buồn bã chịu đựng gió lay và sương khói.
Ngửng đầu thoạt nhìn không tin là tranh vẽ,
Ghé tai lắng nghe ngờ như có tiếng gió thổi.
Khóm bảy cây ở phía tây thấy cứng cỏi, mạnh mẽ,
Tự hỏi đã thấy trong kẽ đá chùa Thiên Trúc.
Khóm tám cây bên phía đông mọc rải rác, dáng rét mướt,
Gợi nhớ như đã thấy tre Tương bên miếu hai bà trong mưa.
Dáng tre xinh đẹp nơi u tịch, ý tre cao xa, ít người nhận ra,
Ngẫm nghĩ về ông, ta chỉ có những lời tán thán suông này.
Quan lang Tiêu! Hỡi quan lang Tiêu! Thật tiếc ông đã già,
Tay đã run, mắt đã mờ, tóc mang màu tuyết.
Tranh ông vẽ tự nói lên rằng bút lực của ông tuyệt vời,
Từ nay bức tranh tre này sẽ là đồ hiếm quý khó có.


Tác giả làm bài này trong khoảng từ năm 822 dến 824, trong thời gian ông làm thứ sử Hàng Châu (nay trong tỉnh Chiết Giang).

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (4 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Minh

Trong loại cây, tre khó vẽ thay,
Bao nhiêu người vẽ, giống chi này.
Chỉ Tiêu lang hoạ là như thật,
Duy nhất một người múa bút hay.
Họ vẽ thân tre dày dặn mập,
Tre Tiêu mảnh khảnh, đốt cao ngay.
Họ cho nhánh yếu mềm như chết,
Tiêu hoạ cành linh hoạt lả lơi.
Không gốc mà nguồn sống tốt tươi,
Không măng, nhưng bút tả chân tài.
Nghiêng ven nước một bờ đê ruộng,
Hai khóm rậm mười lăm ngọn cây.
Người đẹp ấy không quên điểm phấn,
Thầm buồn, chịu đựng gió sương lay.
Ngẩng đầu nhìn chẳng tin tranh hoạ,
Tai lắng nghe, dường tiếng gió may.
Khóm bảy cây đàng tây cứng cỏi,
Nơi chùa Thiên Trúc, khe đá gặp rồi thay?
Tám cây đông dáng lạnh lùng khác,
Nhớ trúc Tương phi se mưa gió ngậm ngùi.
Dáng đẹp, tâm cao ai mấy hiểu,
Nghĩ về ông tán thán suông thôi.
Tiêu lang hỡi! tiếc ông già lão,
Mờ mắt, run tay tóc tuyết phai.
Thật tuyệt khí thần ông lúc ấy,
Hẳn thành báu vật bức tranh đây.

tửu tận tình do tại
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn phước Hậu

Loài thực vật cây tre khó vẽ
Xưa nay nhiều người vẽ không rồi
Tiêu lang xuống bút thật thôi
Hoạ tranh tre chỉ một người tới nay.
Người ta vẽ thân cây mập nặng
Tiêu vẽ tre mảnh khảnh đốt tươi
Ngọn tre người vẽ rã rời
Tranh Tiêu cành lá sinh sôi rộn ràng.
Không vẽ gốc ý tràn sức sống
Không vẽ măng sinh động bút phô
Trông nghiêng ao nước ven bờ
Có hai khóm rậm gồm mười lăm cây.
Như người đẹp tô bày tre phấn
Buồn bã phơi gió nắng khói sương
Thoạt nhìn không tưởng tranh suông
Ghé tai lắng tiêng như tuồng gió lay.
Khóm bảy cây phía tây mạnh mẽ
Tự hỏi đây kẻ đá Thiên Trúc chùa
Phía đông khóm tám lưa thưa
Nhớ Tương phi trúc trong mưa miếu bà.
Dáng xinh đẹp cao xa ít biết
Nghĩ về ông than tiếc suông sao
Quan lang Tiêu! Hởi quan Tiêu
Tay run mắt kém tuổi chiều tóc phai
Tự rằng bút lực tuyệt vời
Từ nay tranh trúc hiếm hoi khó tìm.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Minh

Trong cây cối chỉ tre khó vẽ
Xưa tới nay có vẽ nhưng xoàng
Chỉ Tiêu xuống bút rõ ràng
Xem y như thực, thế gian khôn bì
Người ta vẽ thân tre mập mạp
Tiêu vẽ thân cao đốt, dáng thanh
Tre người yếu đuối rủ khòng
Tre Tiêu linh hoạt, lá cành đong đưa
Không vẽ gốc nhưng thừa sức sống
Không có măng bút xuống thành măng
Bờ đê ven nước xa trông
Có hai khóm trúc cây chừng mười lăm
Như người đẹp không quên son phấn
Buồn bã trong sương khói lam xanh
Thoạt nhìn không ngỡ là tranh
Lắng nghe như có âm thanh gió đùa
Khóm bảy cây phía đoài mạnh mẽ
Tưởng thấy trong kẽ đá chùa Thiên
Khóm tám cây, mọc không liền
Tre Tương gợi nhớ mọc bên miếu bà
Dáng xinh đẹp nơi xa, u tịch
Ngẫm tranh ông ta viết tán suông
Quan lang Tiêu! Hỡi quan lang!
Tiếc ông tóc bạc, tay đang yếu dần
Tranh vẽ lúc tuyệt luân bút lực
Nên từ nay hiếm nhất trên đời.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Trương Việt Linh

Trong loại cây ,vẽ tre rất khó
Bao nhiêu người vẽ có giống đâu
Chàng Tiêu hạ bút tuyệt vời
Vẽ tre đáng mặt,chỉ người nầy thôi!
Người vẽ tre thân đầy mập mạp
Tiêu vẽ tre thẳng đốt mảnh mai
Tre người mềm yếu khó coi
Tre Tiêu linh hoạt lả lơi ngọn cành
Không vẽ gốc nhưng bừng sức sống
Nét hóạ thành đâu lớn từ măng
Bờ đê ven nước nghiêng xem
Mười lăm gốc trúc chia làm hai nơi
Tựa người đẹp quên dồi son phấn
Thầm ôm buồn chịu đựng gió sương
Thoạt nhìn đâu tưởng là tranh
Lắng tai ngờ tiếng gió nồm qua đây
Khóm bảy gốc phía tây cứng cáp
Phải ở chùa Thiên Trúc từng trông
Tám cây mọc ở mé đông
Miếu Tương mưa gió não nùng vẩn vơ
Dáng tre đẹp nghĩa xa khó biết
Nghĩ về người đâu tiếc bàn suông
Tiêu Lang ơi! hỡi Tiêu Lang!
Thương ai tay yếu ,tóc sương ,mắt mờ
Tuyệt vời bút lực khôn so
Tranh nầy một bức họạ đồ quý thay

Chưa có đánh giá nào
Trả lời