Cảm hạc 感鶴 • Cảm nghĩ về con hạc

Có con chim hạc bỏ đàn,
Mảng vui đồng nội nhịp nhàng mải bay.
Chuột hôi, đói cũng mặc thây,
Nước nhơ dẫu khát, suối đầy cũng ngơ.
Trắng trong gìn giữ có thừa,
Tinh nhanh vốn sẵn, chẳng như chim xoàng.
Cùng vui nhưng chí chẳng cùng,
Cứ như thế trọn mười năm vẹn toàn.
Một lần nổi trận mê ham,
Ma đưa lối, quỷ dẫn đường, sẩy chân.
Ao tù kiếp sống quẩn quanh,
Tranh ăn với cả gà đàn lau nhau.
Quên thóc tốt, quên xà cao,
Thứ tanh tưởi cũng cắm đầu say sưa.
Chủ nhân, quên tự bao giờ,
Đám diều, lũ quạ phất phơ quen nhờn.
Biết chi sa thói tầm thường,
Tính trời cho đã tự buông, đổi dời.
Miếng no còn thế, hỡi ơi,
Huống chi hạc ại được vời thềm quan...

Có con hạc bỏ bầy
Bay bay khắp đồng nội
Đói không ăn chuột thối
Khát chẳng uống nước khe
Trong trắng tự răn đe
Không bay cùng chim tạp
Rong chơi chí chẳng hạp
Như thế hơn mười năm
Một lần nổi mê ham
Nên dây tham quấn bó
Tâm cơ sinh mọn nhỏ
Tranh ăn bọn gà thường
Quên lúa tốt cao lương
Giành thêm đồ thúi xú
Từ quên đi ông chủ
Diều quạ lại thân gần
Nhỏ nhen chẳng biết lầm
Thiên tư đà biến đổi
Miếng no say quen thói
Tình huống lối xe quan!

Hạc không sống với bầy
Bay lượn tại đồng ruộng
Đói không ăn chuột rữa
Khát nước khe không uống
Trong trắng tự chính trực
Không lượn như chim tạp
Cùng bay không cùng chí
Như thế mười năm ngót
Một lần nổi cao hứng
Bị dây vướng buộc chân
Gượng quẩn quanh ao nhỏ
Trước đàn gà tranh ăn
Không chỉ thèm thóc lúa
Còn đua hôi như dê
Không còn nhớ ông chủ
Còn bỡn với quạ diều
Vật tâm không còn biết
Tính tình có lúc hủ
Một lần no như thế
Huống theo xe đại phu.