Biệt Sái thập tứ trước tác 別蔡十四著作 • Chia tay cùng quan trước tác mười bốn họ Sái

別蔡十四著作
Biệt Sái thập tứ trước tác
Chia tay cùng quan trước tác mười bốn họ Sái

賈生慟哭後，
Giả sinh đỗng khốc hậu,
Giả Nghị sau hồi khóc rống,

寥落無其人。
Liêu lạc vô kì nhân.
Lang bạt không có ai là người quen.

安知蔡夫子，
An tri Sái phu tử,
Sao biết được ngài họ Sái,

高義邁等倫。
Cao nghĩa mại đẳng luân.
Nghĩa khí đạt tới mức cao vời.

獻書謁皇帝，
Hiến thư yết hoàng đế,
Dâng thư lên nhà vua,

志已清風塵。
Chí dĩ thanh phong trần.
Ý cốt là làm sáng tỏ vấn đề.

流涕灑丹極，
Lưu thế sái đan cực,
Nước mặt ướt thềm vua,

萬乘為酸辛。
Vạn thặng vi toan tân.
Thân vạn cỗ xe mà bị khốn quẫn.

天地則創痍，
Thiên địa tắc sang di,
Trời đất tất đau thương,

朝廷當正臣。
Triều đình đương chính thần.
Triều đình trông chờ ở các quan.

異才復間出，
Dị tài phục gián xuất,
Cứ cách đời lại có tài lạ xuất hiện,

周道日惟新。
Chu đạo nhật duy tân.
Đường lối nhà Chu ngày càng được đổi mới.

使蜀見知己，
Sứ Thục kiến tri kỷ,
Khi ông đi sứ vùng Thục, gặp được người hiểu mình,

別顏始一伸。
Biệt nhan thuỷ nhất thân.
Ngay từ lúc đầu đã tỏ ra tình thân đặc biệt.

主人薨城府，
Chủ nhân hoăng Thành phủ,
Viên cấp trên này chết nơi Thành Đô phủ,

扶櫬歸咸秦。
Phù thấn qui Hàm Tần.
Ông theo đưa áo quan về tới Hàm Dương thuộc vùng Tần.

巴道此相逢，
Ba đạo thử tương phùng,
Đường đi qua vùng Ba khi đó có gặp nhau,

會我病江濱。
Hội ngã bệnh giang tân.
Tôi bị bệnh nơi ven sông.

憶念鳳翔都，
Ức niệm Phụng Tường đô,
Nhớ lại hồi nơi vua đóng ở Phụng Tường,

聚散俄十春。
Tụ tán nga thập xuân.
Thế mà chia cách đã mười năm rồi.

我衰不足道，
Ngã suy bất túc đạo,
Tôi lận đận chẳng muốn nói làm gì,

但願子意陳。
Đãn nguyện tử ý trần.
Nhưng theo ý ông mà kể ra thôi.

稍令社稷安，
Sảo linh xã tắc an,
Chẳng giúp gì được nhiều cho sự yên bình của đất nước,

自契魚水親。
Tự khiết ngư thuỷ thân.
Tôi tự thấy hệt như tình cá nước vậy.

我雖消渴甚，
Ngã tuy tiêu khát thậm,
Tôi tuy bị chứng tiêu khát (tiểu đường) nặng,

敢忘帝力勤。
Cảm vương đế lực cần.
Nhưng đâu dám quên việc giúp vua.

尚思未朽骨，
Thượng tư vị hủ cốt,
Còn nghĩ rằng xương chưa nát,

復睹耕桑民。
Phục đổ canh tang dân.
Lại thường thấy dân làm ruộng nuôi tầm.

積水駕三峽，
Tích thuỷ giá Tam Giáp,
Xuôi dòng xuống vùng Tam Giáp.

浮龍倚長津。
Phù long ỷ Trường Tân.
Như con rồng nghỉ ở Trường Tân.

揚舲洪濤間，
Dương linh hồng đào gian,
Lướt thuyền trong quãng sóng lớn,

仗子濟物身。
Trượng tử tế vật thân.
Dựa con kéo cái thân tàn.

鞍馬下秦塞，
Yên mã há Tần tái,
Ngựa thồ xuống gần vùng Tần,

王城通北辰。
Vương thành thông bắc thần.
Kinh đô gần sao bắc.

玄甲聚不散，
Huyền giáp tụ bất tán,
Lính mặc giáp đen nên quy tụ vào một điểm, chớ phân tán mỏng,

兵久食恐貧。
Binh cửu thực khủng bần.
Nuôi lính lâu sợ cùn nhụt đi.

窮谷無粟帛，
Cùng cốc vô túc bạch,
Nơi xa xôi không có gạo vải,

使者來相因。
Sứ giả lai tương nhân.
Thay mặt nhà vua tới tìm nguyên nhân.

若憑南轅吏，
Nhược bẵng nam viên lại,
Nếu cứ căn cứ vào những viên quan,

書劄到天垠。
Thư trát đáo thiên ngân.
Thì lệnh vua sẽ tới cùng trời.