Đặng Thúc Hứa

Đặng Thúc Hứa (1870 - 12/2/1931) hiệu Ngọ Sinh, sinh ở Lương Điền, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An, là một chí sĩ cách mạng. Sau khi thi đỗ tú tài Hán học năm 1900, ông còn được gọi là Tú Ngọ Sinh, hay Tú Hứa, nhưng ông không làm quan mà tham gia vào hội Duy Tân năm 1904. Ông có anh trai là Đặng Nguyên Cẩn và em trai là Đặng Quý Hối đều tham gia vào hoạt động cách mạng.

Năm 1905, ông xuất dương sang Nhật, sau được Phan Bội Châu phái về hoạt động ở Thái Lan. Quân Pháp từng sai người sang mua chuộc ông, đều bị từ chối. Năm 1908, ông sang Nhật, sau khi con đường Đông Du không thành công, Phan Bội Châu phải về Xiêm thực hiện kế hoạch xây dựng cơ sở để từ đó các nhà yêu nước sang Trung Hoa tìm đường cứu nước, cũng như giúp đỡ phong trào cách mạng trong nước một cách lâu dài. Tại Xiêm, ông cùng với đồng sự khảo sát, nghiên cứu tập hợp lực lượng xây dựng cơ sở ở Bản Đông huyện Phi-chịt. Những thành viên được Đặng Thúc Hứa huấn luyện tại Xiêm, khi sang Quảng Châu (Trung Quốc) trở thành lực lượng nòng cốt của Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên do Nguyễn Ái Quốc sáng lập như Hồ Tùng Mậu, Lê Hồng Sơn, Lê Hồng Phong, Phùng Chí Kiên, Lê Thiết Hùng, Trương Văn Lĩnh,...

Ngày 26-8-1926, ông thành lập Hội Việt kiều toàn Xiêm. Từ đây, việc liên kết đồng bào Việt kiều càng được đẩy mạnh và được tổ chức chặt chẽ hơn. Năm 1927, Nguyễn Ái Quốc sang Xiêm. Tuy thời gian gặp Nguyễn Ái Quốc không nhiều nhưng Đặng Thúc Hứa đã có bước chuyển biến rất quan trọng trong tư duy. Từ đây ông quyết đi theo “Đường cách mạng do Nguyễn Ái Quốc vạch ra”.

Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời ngày 3-2-1930, thì giữa năm 1930, tại Bản Đông, huyện Phi chịt, chi bộ Đảng Cộng sản Việt Nam đầu tiên của Việt kiều được thành lập, Đặng Thúc Hứa là đảng viên cộng sản đầu tiên ở tuổi 60. Hoạt động của Đặng Thúc Hứa và Kiều bào ở Xiêm đã góp phần quan trọng cho cách mạng nước ta. Ông làm chủ nhiệm tờ Đồng thanh xuất bản ở Ban Đọng (thuộc tỉnh Phi-chịt) từ 1927 đến 1930. Ông qua đời năm 1931 ở Oudonne thuộc khu đông bắc Thái Lan.

Sinh thời ông có thay mặt các Việt kiều ở Thái Lan làm bài văn truy điệu các nghĩa dân, liệt sĩ, đã bỏ mình trong hai cuộc Khởi nghĩa Yên Bái và Xô viết Nghệ Tĩnh lời lẽ rất thống thiết được truyền tụng.

Đặng Thúc Hứa (1870 - 12/2/1931) hiệu Ngọ Sinh, sinh ở Lương Điền, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An, là một chí sĩ cách mạng. Sau khi thi đỗ tú tài Hán học năm 1900, ông còn được gọi là Tú Ngọ Sinh, hay Tú Hứa, nhưng ông không làm quan mà tham gia vào hội Duy Tân năm 1904. Ông có anh trai là Đặng Nguyên Cẩn và em trai là Đặng Quý Hối đều tham gia vào hoạt động cách mạng.

Năm 1905, ông xuất dương sang Nhật, sau được Phan Bội Châu phái về hoạt động ở Thái Lan. Quân Pháp từng sai người sang mua chuộc ông, đều bị từ chối. Năm 1908, ông sang Nhật, sau khi con đường Đông Du không thành công, Phan Bội Châu phải về Xiêm thực hiện kế hoạch xây dựng cơ sở để từ đó các nhà yêu nước sang Trung Hoa tìm đường cứu nước, cũng như giúp đỡ phong trào cách mạng trong nước một cách lâu dài. Tại Xiêm, ông cùng…