22/05/2024 08:50Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 05/03/2014 00:15
Nguyên tác
鄭客西入關，
行行未能已。
白馬華山君，
相逢平原里。
璧遺鎬池君，
明年祖龍死。
秦人相謂曰，
吾屬可去矣。
一往桃花源，
千春隔流水。
Phiên âm
Trịnh Khách tây nhập quan,
Hành hành vị năng dĩ.
Bạch mã Hoa Sơn quân,
Tương phùng bình nguyên lý.
Bích di Cảo Trì quân,
Minh niên Tổ long[1] tử.
Tần nhân tương vị viết,
Ngô thuộc khả khứ hĩ.
Nhất vãng đào hoa nguyên,
Thiên xuân cách lưu thuỷ.Dịch nghĩa
Trịnh Khách từ phía tây đi vào cửa ải,
Sau nhiều ngày đi mãi mới tới.
Đạo sĩ Hoa Sơn quân đi ngựa trắng,
Trịnh Khách gặp được nơi đồng bằng.
Trao Hoa Sơn quân miếng ngọc của Cảo Trì quân,
Tiên đoán sang năm Tổ long sẽ chết.
Dân Tần nghe lỏm được lời tiên đoán bàn tán rằng:
Tôi và quyến thuộc phải đi lánh nạn thôi!
Một khi đã vượt suối hoa đào rồi,
Thì ngàn năm sống xa lánh sông hồ.Bản dịch của Nguyễn Minh
Trịnh Khách từ phía tây vào ải
Sau nhiều ngày đi mãi tới nơi
Hoa quân ngựa trắng thảnh thơi
Gặp nhau ở chốn ven đồi bình nguyên
Trao ngọc Cảo Trì quân nhờ gửi
Kèm lời Tổ long chết sang năm
Dân Tần nghe lóm bàn rằng:
Gia đình tôi phải bỏ làng đi thôi!
Một khi qua suối đào rồi
Ngàn năm đâu ngỡ xa dời thế nhân
Sáu câu đầu nói về truyền thuyết Trịnh Khách được đạo sĩ Cảo Trì quân uỷ thác tìm gặp và đưa cho đạo sĩ Hoa Sơn quân một miếng ngọc và lời tiên đoán Tần Thuỷ Hoàng sang năm sẽ chết. Bốn câu sau nói về một số dân nghe lỏm được lời tiên đoán, biết sắp có loạn lớn, rủ nhau vào rừng lánh nạn. Đó chính là hậu duệ của những người này, mà Đào Tiềm, thi hào đời Tấn mô tả trong bài phú Đào hoa nguyên ký nổi tiếng của ông.
[1] Tức Tần Thuỷ Hoàng. Nếu tính từ lúc Tần Thuỷ Hoàng chết (207 trCN) tới lúc Đào Tiềm viết phú (khoảng năm 400) thì những người nói trên và con cháu chắt của họ đã lạc loài người trong rừng sâu khoảng hơn sáu trăm năm.